جعفر بن حرب

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

ابوالفضل جعفر بن حرب بن میسره هَمَذانی از بزرگان معتزله بغداد در قرن سوم هجری قمری است. وی را از زمره عبّاد و نسّاک معرفی کرده اند. وی دارای روابطی با واثق عباسی (م: 232هـ. ق) بوده است. مرگ وی را در سال 236 هجری قمری ضبط کرده اند. [۱]

دانشنامه جهان اسلام درباره جعفر بن حرب می نویسد: «جعفر بن حرب در بصره نزد ابوالهذیل علاف کلام معتزلی را آموخت و در بغداد به شاگردی ابوموسی مردار درآمد که به سبب زهدورزی اش به راهب المعتزله شهرت داشت. وی و جعفر بن مبشر، شاگرد دیگر ابوموسی... در دنیاگریزی از مردار پیروی می کردند.... از جمله شاگردان جعفر، ابوجعفر اسکافی، عیسی بن هیثم صوفی و ابومجالد بغدادی می باشند».

این دانشنامه در باب عقیده جعفر در نفی مجبّره می نویسد: «او رأی معتقدان به جبر را از همه فرقه ها و ادیان غیراسلامی حتی ملحدان بدتر می دانسته است». دانشنامه جهان اسلام همچنین آرایی را در فقه و تفسیر به جعفر بن حرب نسبت می دهد و اضافه می کند که هیچ یک از آثار وی باقی نمانده است. [۲]


پانويس

  1. الاعلام قاموس التراجم، خیرالدین زرکلی، ج2، ص123 / سیر اعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، ج9، ص219 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص346
  2. دانشنامه جهان اسلام، ج10، ص410