واثق عباسی

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

ابوجعفر (يا ابوالقاسم) هارون بن محمد بن هارون الرشيد عباسی، نهمين خليفه عباسی می باشد. وی فرزند المعتصم بالله می باشد، پس از مرگ پدرش در سال 227هجری قمری با لقب الواثق بالله به خلافت رسيد. وی از مادری روميه به نام «قراطيس» در سال 196 هجری قمری متولد گرديد. عمده شهرت وی در مسائل شخصی پرخوری بی حدّ و حصر او بوده که نهايتاً منجر به مرگ وی می شود و در مسائل اجتماعی طرفداری شديد از انديشه اعتزال است که تا تفتيش عقايد تمام مسلمانان در مورد خلق قرآن پيش رفته است، اين تعصب بر مبانی اعتزال را بايد نتيجه حضور احمد بن ابی دؤاد ـ دانشمند برجسته معتزلی ـ در دربار واثق دانست. واثق را از جمله خلفای موفق عباسی در امر جهانگشايی برشمرده اند. ضمن اينکه وی با آل ابی طالب نيز رفتاری کريمانه داشته است. وی در سال 232 هجری قمری پس از پنج سال و چند ماه خلافت وفات يافته است. واثق در لحظه مرگ 36 يا 37 سال داشته است. پس از وی خلافت به برادرش متوکل عباسی رسيده است و در زمان هم اوست که دوره ترکتازی معتزله به پايان آمده است. [۱]


پانويس

  1. (البدایة و النهایة، ابن کثیر، ج10، ص223 / دهخدا، ذيل عنوان واثق / سیر اعلام النبلاء، ذهبی، ج9، ص63 / موسوعة الادیان المیسّرة، ص356)