واثق‌عباسی

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

ابوجعفر (یا ابوالقاسم) هارون بن محمد بن هارون الرشید عباسی، نهمین خلیفه عباسی می باشد. وی فرزند المعتصم بالله می باشد، پس از مرگ پدرش در سال 227هجری قمری با لقب الواثق بالله به خلافت رسید. وی از مادری رومیه به نام «قراطیس» در سال 196 هجری قمری متولد گردید. عمده شهرت وی در مسائل شخصی پرخوری بی حدّ و حصر او بوده که نهایتاً منجر به مرگ وی می شود و در مسائل اجتماعی طرفداری شدید از اندیشه اعتزال است که تا تفتیش عقاید تمام مسلمانان در مورد خلق قرآن پیش رفته است، این تعصب بر مبانی اعتزال را باید نتیجه حضور احمد بن ابی دؤاد ـ دانشمند برجسته معتزلی ـ در دربار واثق دانست. واثق را از جمله خلفای موفق عباسی در امر جهان گشایی برشمرده اند. ضمن این که وی با آل ابی طالب نیز رفتاری کریمانه داشته است. وی در سال 232 هجری قمری پس از پنج سال و چند ماه خلافت وفات یافته است. واثق در لحظه مرگ 36 یا 37 سال داشته است. پس از وی خلافت به برادرش متوکل عباسی رسیده است و در زمان هم اوست که دوره ترکتازی معتزله به پایان آمده است. [۱]


پانويس

  1. البدایة و النهایة، ابن کثیر، ج10، ص223 / لغت نامه دهخدا، علی اکبر دهخدا، ذیل عنوان واثق / سیر اعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، ج9، ص63 / موسوعة ادیان، ص356