سکنیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

عبدالرحیم خیاط در الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد از ابن راوندی، در مقام دفاع از هشام بن الحکم، نقل می کند که: «تمام سکنیه در مسئله علم خدا، به قول هشام، قائلند». [۱] ابن راوندی در ادامه می گوید: «سکنیه از فرق اهل عدل می باشند و اگر کسی بگوید که سکنیه از معتزله نیستند در جواب می گوییم اگر از معتزله نباشند، از عدلیه هستند».

از این عبارت ابن راوندی بر می آید که سکنیه از زمره فرقه های اهل عدل و توحید بوده و در مقابل صِفاتیه می باشند.

منشأ تسمیه ایشان به سکنیه معلوم نیست، لکن می توان احتمال داد که این نام برگرفته شده از مثالی است که عبدالرحیم خیاط مکرراً از هشام نقل می کند، چرا که گویا هشام مکرراً به جسم ساکن و متحرک مثال می زده است. ضمن آن که ممکن است این نام به این سبب به ایشان نسبت داده شده باشد که می گفته اند علم خدا ساکن است و تنها پس از آن که اشیاء موجود شدند، علم خدا پیدا می شود.

البته می تـوان این احتمال را نیـز مطرح کرد که عنوان سکنیه اساساً، مصحف از شکیه باشد.

پانویس

  1. الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد، عبدالرحیم خیاط، ص126