بکر بن اخت عبدالواحد بن زید

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

محقق کتاب مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین از ابن حجر عسقلانی نقل کرده که بکر، خواهر زاده عبدالواحد بن زید همان بکر بن زیاد باهلی است. در حالی که در کلمات ابن حجر عسقلانی در لسان المیزان، جمله ای که دال بر وحدت این دو باشد موجود نیست. و در مقابل، قرائنی را مي‌توان یافت که یگانگی این دو تن را غیر قابل قبول مي‌سازد؛ از جمله این که ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب سعی کرده بزرگان «باهلی» را مورد اشاره قرار دهد و با این حال ذکری از بکر بن اخت عبدالواحد بن زید که رئیس بکریه بوده نمی کند. از نظر زمانی نیز وحدت این دو تن قابل قبول نیست چرا که عبدالقاهر بغدادی ظهور بکریه را در زمان ظهور واصل بن عطا (80 ـ131هـ. ق) رئیس معتزله دانسته که با روزگار امام صادق علیه السلام و روایتگری «بکر بن زیاد از ابن مبارک از سعید از قتاده از زراره» که از شاگردان مسن امام صادق علیه السلام بوده است، قابل جمع نمی باشد. همچنین شایان ذکر است که ابن حجر عسقلانی احتمال داده، بکر بن زیاد باهلی، همان بکر بن زیاد حنفی باشد که در کلمات شیخ طوسی از اصحاب امام صادق علیه السلام دانسته شده است، که با توجه به این که آنچه در کلمات شیخ طوسی موجود مي‌باشد بکر بن زیاد جعفی است و نه بکر بن زیاد حنفی و با عنایت به آنچه از حیث تفاوت زمانی آوردیم این احتمال بعید است.

از جمله عقاید وی آن بوده که مرتکبان کبیره را منافق مي‌دانسته، گناهان علی علیه السلام، طلحه و زبیر را عامل شرک به شمار مي‌آورده ولی مي‌گفته آن‌ها در عین حال آمرزیده شده اند. وی هم چنین مي‌گفته خدا در روز قیامت، پیکری خواهد داشت. بکر سیر و پیاز را حرام مي‌دانسته است. [۱]


پانويس

  1. تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص57 / رجال الطوسی، طوسی، ص170 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص42 / مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص342 / اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج1، ص116 / لب اللباب فی تحریر الانساب، جلال الدین سیوطی، ج1، ص101 / لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج2، ص89