مکرمیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

از خوارج ثعالبه.

ایشان پیروان ابومکرم بن عبدالله عجلی می باشند.

نام مؤسس این فرقه را عبدالقاهر بغدادی، احمد بن علی مقریزی، ابوالحسن اشعری و شهفور اسفراینی، «ابی مکرم» ضبط کرده اند. [۱] در حالی که محمد شهرستانی و شمس الدین محمد آملی وی را «مکرم بن عبدالله عجلی» معرفی کرده اند. [۲]

دانشنامه جهان اسلام درباره ایشان می نویسد: «فرقه آخر از ثعالبه مُکَرَّمیه اند. آنان تارک واجبات و مرتکب گناه کبیره را کافر می دانستند اما نه از جهت این اعمال، بلکه بدین سبب که ارتکاب این اعمال را ناشی از جهل به خداوند می دانستند و جهل به خدا را کفر می شمردند. چنانکه ملاک ایمان و بی ایمانی را هم به جای اعمال فرد در طول زندگی، حال او هنگام مرگ می دانستند. چندان مشخص نیست که این فرقه ها چه تعداد پیرو داشته اند و به صورت جریانی تاریخی مطرح بوده اند یا نه، از این رو گاه چنین فرقه بندی هایی معلول علاقه نویسندگان ملل و نحل به تقسیم فرقه های اسلامی به هفتاد و سه ملت دانسته شده است. » [۳]

[۴]

پانویس

  1. التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص58 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص119 / مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص182 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص355
  2. الملل و النحل، محمد شهرستانی، ج1، ص119 / نفائس الفنون فی عرایس العیون، شمس الدین محمد آملی، ج2، ص274
  3. دانشنامه جهان اسلام، ج9، ص50
  4. البدء و التاریخ، مطهر مقدسی، ج5، ص135 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص41 / تعریفات العلوم و تحدیدات الرسوم، سیدعلی جرجانی، ص185 / تلبیس ابلیس، ابن جوزی، ص39 / جامع الفرق و المذاهب الاسلامیة، امیر مهنا و علی خریس، ص196 / الحور العین، نشوان حمیری، ص172 / الفرق الاسلامیة، شمس الدین محمد کرمانی، ص80 / الفرق و الجماعات و المذاهب الاسلامیة، صلاح ابوسعود، ص115 / فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص426 / فرهنگ نامه فرقه های اسلامی، شریف یحیی الامین، ص264 / الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج3، ص127 / معجم الفرق الاسلامیة، عارف تامر، ص18 / الملل و النحل، عبدالقاهر بغدادی، ص77 / موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص618