مقاتلیه: تفاوت بین نسخهها
Ma.zarifiyan (بحث | مشارکتها) جز («مقاتلیه» را محافظت کرد ([ویرایش=فقط مدیران] (بیپایان) [انتقال=فقط مدیران] (بیپایان)) [آبشاری]) |
|||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | |||
از [[مشبّهه مجسّمه]]. | از [[مشبّهه مجسّمه]]. | ||
ایشان پیروان [[مقاتل بن سلیمان]] می باشند. | ایشان پیروان [[مقاتل بن سلیمان]] می باشند. | ||
− | [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] در باب | + | [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] در باب مقاتل بن سلیمان می نویسد: « مقاتل بن سلیمان (م:150هـ. ق) از متکلمان و تفسیرنویسان نامدار [[بلخ]] بود. وی که از نزدیکان [[مقاتل بن حیان]] (م:135هـ. ق) ـ که مدتی والی بلخ بوده ـ به حساب می آمده، اندیشه های تشبیهی افراطی داشته است. وی در مسجد جامع بلخ تفسیر می گفته است و در همین مسجد با [[جهم بن صفوان]] ـ که به شدت با اندیشه های تشبیهی در تضاد بود ـ مناظره کرده و همین امر به تبعید جهم به [[ترمذ]] شده است. » <ref> [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]، ج12، ص470</ref> |
− | [[نشوان حمیری]] | + | [[نشوان حمیری]] مقاتلیه را از [[مجبّره]] به حساب آورده <ref> [[الحور العین]]، [[نشوان حمیری]]، ص149</ref> و ظاهراً به پیروی از او [[محمد جواد مشکور]] و [[عبدالمنعم حفنی]] نیز ایشان را از مجبّره برشمرده اند. <ref> [[فرهنگ فِرَق اسلامی]]، [[محمد جواد مشکور]]، ص429 / [[موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة]]، [[عبدالمنعم حفنی]]، ص617</ref> درحالی که [[مطهر مقدسی]] در [[البدء و التاریخ]] <ref> [[البدء و التاریخ]]، [[مطهر مقدسی]]، ج5، ص141</ref>، [[محمد بن احمد خوارزمی]] در [[مفاتیح العلوم]] <ref> [[مفاتیح العلوم]]، [[محمد بن احمد خوارزمی]]، ص47</ref> و [[ابوالقاسم بلخی]] در [[بیان الادیان]] <ref> [[بیان الادیان]]، [[ابوالقاسم بلخی]]، ص86</ref> به مشبّهه بودن ایشان اشاره دارند و سخنی از اندیشه جبری به میان نیاورده اند. با این حساب روشن است که آنچه از [[حافظ رجب برسی]] در [[مشارق انوار الیقین فی اسرار المؤمنین]] <ref> [[مشارق انوار الیقین فی اسرار المؤمنین]]، ص205</ref> درباره فرقه مقابلیه نقل شده، مربوط به فرقه مقاتلیه است و به احتمال زیاد مرجع وی کتاب [[الحور العین]] بوده است. رک: [[مقابلیه]]. <ref> [[فرهنگ نامه فرقه های اسلامی]]، [[شریف یحیی الامین]]، ص263</ref> |
== پانویس == | == پانویس == |
نسخهٔ ۱ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۱۱
از مشبّهه مجسّمه.
ایشان پیروان مقاتل بن سلیمان می باشند.
دائرة المعارف بزرگ اسلامی در باب مقاتل بن سلیمان می نویسد: « مقاتل بن سلیمان (م:150هـ. ق) از متکلمان و تفسیرنویسان نامدار بلخ بود. وی که از نزدیکان مقاتل بن حیان (م:135هـ. ق) ـ که مدتی والی بلخ بوده ـ به حساب می آمده، اندیشه های تشبیهی افراطی داشته است. وی در مسجد جامع بلخ تفسیر می گفته است و در همین مسجد با جهم بن صفوان ـ که به شدت با اندیشه های تشبیهی در تضاد بود ـ مناظره کرده و همین امر به تبعید جهم به ترمذ شده است. » [۱]
نشوان حمیری مقاتلیه را از مجبّره به حساب آورده [۲] و ظاهراً به پیروی از او محمد جواد مشکور و عبدالمنعم حفنی نیز ایشان را از مجبّره برشمرده اند. [۳] درحالی که مطهر مقدسی در البدء و التاریخ [۴]، محمد بن احمد خوارزمی در مفاتیح العلوم [۵] و ابوالقاسم بلخی در بیان الادیان [۶] به مشبّهه بودن ایشان اشاره دارند و سخنی از اندیشه جبری به میان نیاورده اند. با این حساب روشن است که آنچه از حافظ رجب برسی در مشارق انوار الیقین فی اسرار المؤمنین [۷] درباره فرقه مقابلیه نقل شده، مربوط به فرقه مقاتلیه است و به احتمال زیاد مرجع وی کتاب الحور العین بوده است. رک: مقابلیه. [۸]
پانویس
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج12، ص470
- ↑ الحور العین، نشوان حمیری، ص149
- ↑ فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص429 / موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص617
- ↑ البدء و التاریخ، مطهر مقدسی، ج5، ص141
- ↑ مفاتیح العلوم، محمد بن احمد خوارزمی، ص47
- ↑ بیان الادیان، ابوالقاسم بلخی، ص86
- ↑ مشارق انوار الیقین فی اسرار المؤمنین، ص205
- ↑ فرهنگ نامه فرقه های اسلامی، شریف یحیی الامین، ص263