یمانیه (از زیدیه)

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

از زیدیه. [۱]

ایشان پیروان محمد بن یمان کوفی می باشند.

عبدالمنعم حفنی احتمال می دهد، نام ایشان نعیمیه بوده و منسوب به نعیم بن یمان بوده باشند. [۲]

مطهر مقدسی در البدء و التاریخ ایشان را از زمره فِرَق مشبّهه برشمرده، آن ها را اصحاب یمان بن زیاد معرفی کرده و می نویسد: «آن ها می پندارند خداوند بر صورت انسان است و لذا همه اجزای انسان از بین می رود جز صورت او.» [۳]

وی در جای دیگر در بیان فرق شیعه به این نام اشاره کرده، آن ها را اصحاب یمان بن رباب دانسته و همان اندیشه بالا را به ایشان نسبت داده و اضافه می کند «ایشان به قیامت کافر هستند، می پندارند دنیا فانی نمی شود، میته و خمر را حلال می شمارند و معتقدند خمر و میته اسم کسانی است که خداوند ولایت آن ها را ناپسند می دارد و مرادشان ابوبکر، عمر و عثمان است.» [۴]

علی بن حسین مسعودی در مروج الذهب و معادن الجوهر ایشان را اصحاب محمد بن یمان کوفی، از زیدیه ضبط کرده است. [۵]

اگر نبود آنچه مطهر مقدسی درباره آرای ایشان در باب «صورت انسان» آورده است، امکان این که به وجود دو فرقه با نام یمانیه در کلمات مطهر مقدسی قائل شویم، وجود داشت.

رک: نعیمیه.


پانویس

  1. خاندان نوبختی، عباس اقبال، ص267 / بستان السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص622 / فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص478 / فرهنگ نامه فرقه های اسلامی، شریف یحیی الامین، ص307
  2. موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص705
  3. البدء و التاریخ، مطهر مقدسی، ج5، ص140
  4. همان، ج5، ص132
  5. مروج الذهب و معادن الجوهر، علی بن حسین مسعودی، ج4، ص45