رعینیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب؛ رُعَینی را به ضم راء، فتح عین و سکون یاء ضبط کرده است. [۱]

پیروان اسماعیل بن عبدالله رعینی.

اسماعیل بن عبدالله که معاصر ابن حزم آندلسی است در ابتدا از اتباع و پیروان ابن مره عدوی بوده است و سپس در حالی که در زهد و عبادت مقام بلندی را دارا شده بود، به ابراز عقاید مخصوصی می پردازد و همین امر باعث تبری پیروان ابن مره که مریه خوانده می شده اند، از وی می شود. وی معتقد بوده است: عرش، امور عالم را تدبیر می کند و خدا، اجلّ از آن است که به کاری موصوف شود. وی همچنین معتقد بوده است که مقام نبوّت را می توان با مجاهدت و ریاضت به دست آورد. اسماعیل بن عبدالله در نزد پیروانش، امام مفترض الطاعة بود و ایشان زکاة اموال خود را به او می دادند. بعضی از اتباع او معتقد بودند که او عالم به منطق الطیر است.

ابن حزم می نویسد: «من او را درک کردم ولی با وی ملاقات نداشتم». بنابر نقل ابن حزم وی از مسریه (به سین) بوده و به واسطه اقوال شنیع، سایر مسریه از او تبری جستند. [۲]

رعینیه که در آندلس پراکنده بوده اند، اعتقاد داشتند که حرام بر دنیا غلبه کرده و فرقی بین تجارت و صناعت و بین دزدی نیست، عالم فانی نمی شود و تا بی نهایت همچنین ادامه خواهد داشت. اسماعیل بن عبدالله به جواز متعه فتوی می داده [۳] و هم چنین بر این باور بوده که اجساد مبعوث نمی شوند و فقط ارواح برانگیخته می گردند. وی همچنان معتقد بوده است که در وقت مرگ انسان مورد محاسبه واقع شده و روح او یا به بهشت و یا به جهنم می رود.

شایان ذکر است که این عقیده که عرش تدبیر امور عالم را برعهده دارد، به ابن مره نیز نسبت داده شده است.

رک: مریه.

پانویس

  1. اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج2، ص31
  2. الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج3، ص136
  3. الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج3، ص136 / لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج1، ص643