واصلیه (از معتزله)

از دایره المعارف فرق اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۰۳ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به: ناوبری، جستجو

از معتزله.

ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب، واصلیه را به فتح واو، سکون الف و کسر صاد ضبط کرده است. [۱]

ایشان پیروان واصل بن عطاء الغزّال می باشند. [۲]

به واصل بن عطاء که پایه گذار اندیشه اعتزال است، گاه فرقه ای نیز منسوب می شود، لکن چنانکه در شرح فرقه معتزله آوردیم، فرقه های متفاوتی که برای معتزله، در کتاب های فِرَق برشمرده شده، ظاهراً از تفرّق های حقیقی و جدّی ناشی نبوده و بیشتر برای تخفیف و یا تضعیف اندیشه اعتزال، ساخته شده است.

شریف یحیی الامین می نویسد: « حسنیه نامی است که بر واصلیه اطلاق می شود». [۳] مراد وی از حسنیه، پیروان حسن بصری می باشد.

رک: حسنیه، معتزله

پانویس

  1. اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج3، ص348
  2. الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد، عبدالرحیم خیاط، ص170 / التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص67 / تعریفات العلوم و تحدیدات الرسوم، سیدعلی جرجانی، ص202 / جامع الفرق و المذاهب الاسلامیة، امیر مهنا و علی خریس، ص221 / الفرق الاسلامیة، شمس الدین محمد کرمانی، ص7 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص133 / الفرق و الجماعات و المذاهب الاسلامیة، صلاح ابوسعود، ص132 / فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص453 / فرهنگ نامه فرقه های اسلامی، شریف یحیی الامین، ص297 / قاموس المذاهب و الادیان، حسین علی حمد، ص221 / المعتزلة، زهدی حسن جارالله، ص113 / معجم الفرق الاسلامیة، عارف تامر، ص26 / الملل و النحل، محمد شهرستانی، ص50 و 53 / المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل، احمد بن یحیی بن مرتضی، ص35 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص245 / موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص683 / نفائس الفنون فی عرایس العیون، شمس الدین محمد آملی، ج2، ص270
  3. فرهنگ نامه فرق اسلامی، شریف یحیی الامین، ص321