فضائلیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۴۱ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به: ناوبری، جستجو

فضائلیه، نام فرقه مستقلی نیست بلکه نام مداحانی از اهل سنت است که در ری و سائر بلاد، فضائل صحابه را در مقابل شیعیان می خواندند و سنیان به آن ها پول می دادند. در مقابل آنان نیز مناقبیه بوده اند که مناقب اهل بیت (علیهم السلام) را می خواندند و شیعیان به آن ها پول می دادند. [۱]

ثعالبی در شرح قصیده ساسانیه و در ذیل قول شاعر که می گوید:

و منّا النائح المبکی *** و منّا المنشد المُطری

ترجمه: از ماست نوحه کننده ایجاد کننده گریه، و از ماست شعر خواننده.

آورده است: «این ها جمعی هستند که بر حسین بن علی (رض) ندبه می کنند و در فضائل و مراثی او اشعاری روایت می کنند». [۲] و درباره این مصرع که:

و من ضـرّب فی حبّ *** علـی و ابـی بکـر

ترجمه: و کسی که برانگیخت در حب علی علیه السلام و ابوبکر.

می گوید: «این ها جمعی هستند که در بازارها آمده، یک نفر آن ها یک طرف ایستاده و فضایل ابوبکر را روایت می کند و نفر دیگر در مقابل او ایستاده و فضایل علی (علیه السلام) را روایت می کند و بدین گونه نه دراهم ناصبیان را از دست می دهند و نه دراهم شیعیان را و سپس بین خود پول ها را مشترکاً تقسیم می کنند». [۳]

قابل توجه است که سیافیه از فرقه یزیدیه نیز همانند فضائلیه می باشند، چرا که آنان نیز شمشیر بسته و اشعاری در فضائل معاویة بن ابی سفیان و یزید و بدگویی از اهل بیت (علیهم السلام) می خوانند و از مردم پول می گیرند. ظاهراً صاحب دبستان المذاهب که حدود 1060 هجری قمری می زیسته آنان را دیده است. [۴]

دبستان المذاهب از گروهی که سیاف نامیده می شوند، یاد می کند ولی عنوان سیافیه را درباره ایشان به کار نبرده است. [۵]

پانویس

  1. النقض، عبدالجلیل رازی، ص77
  2. یتیمة الدهر، ثعالبی، ج3، ص362
  3. یتیمة الدهر، ثعالبی، ج3، ص362
  4. دبستان المذاهب، کیخسرو اسفندیار، ج1، ص243
  5. دبستان المذاهب، ج1، ص243