جریریه

از دایره المعارف فرق اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۱:۴۴ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به: ناوبری، جستجو

یا: سُلیمانیه.

ایشان پیروان سلیمان بن جریر می باشند.

این فـرقـه از فِرَق معـروف زیدیه به حسـاب می آید. [۱]

عبدالرحیم خیاط در الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد به مذهب سلیمان بن جریر اشاره می کند ولی سخنی از جریریه به میان نیاورده است. مصحح کتاب نیز در پاورقی پیروان وی را سلیمانیه معرفی می کند. [۲]

احمد بن علی مقریزی ایشان را پیروان سلیم بن جریر برمی شمارد [۳] درحالی که علی بن حسین مسعودی و عبدالقاهر بغدادی، نام وی را سلیمان بن جریر ضبط کرده اند. [۴] و ابوالحسن اشعری نیز از وی با عنوان سلیمان بن جریر زیدی یاد می کند. [۵]

مقریزی می نویسد: « جریریه مردم را به خاطر این که با علی علیه السلام بیعت نکردند، تکفیر نمی کنند. بلکه آن ها را به واسطه این که افضل ـ علی (علیه السلام) را ترک کردند خطاکار می دانند. جریریه، جارودیه را تکفیر می کنند چرا که جارودیه صحابه را تکفیر می کردند. البته جریریه، عثمان بن عفان را به خاطر اشتباهاتی که پدید آورد، تکفیر می نمودند. ایشان می گویند علی (علیه السلام) برای بعد از خودش کسی را نصب نکرد و بعد از او، امر خلافت با شوری است. » [۶] اشعری نیز به همین مسئله آخر اشاره کرده و می نویسد: « جریریه می پندارند امامت بر عهده شوری است و شوری هم با پیمان دو نفر از مسلمانان حاصل می شود. امامت مفضول ـ و لو این که فرد دیگری در همه جهات افضل باشد ـ درست است و لذا امامت ابوبکر و عمر را ثابت می کنند. » [۷] وی همچنین از قول فردی به نام زرقان به سلیمان بن جریر نسبت می دهد که «وی می پنداشت بیعت ابوبکر و عمر خطا بود ولی باعث آن که نام فـاسـق بر آن ها اطلاق شود، نشد. » [۸] احمد بن یحیی بن مرتضی جریریه را از بَتریه دانسته و بَتریه را به جریریه و صالحیه تقسیم کرده است. [۹] لازم به ذکر است که عبدالرحیم خیاط درحالی که از سلیمان بن جریر نام برده است، از مذهب جریریه سخنی به میان نمی آورد. [۱۰]

رک:سُلیمانیه.


پانویس

  1. الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد، عبدالرحیم خیاط، ص89 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص186 / الحور العین، نشوان حمیری، ص155 / خاندان نوبختی، عباس اقبال، ص253 / سیاحت نامه، زین العابدین شیروانی، ص622 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص53 / مروج الذهب و معادن الجوهر، علی بن حسین مسعودی، ج4، ص45 / المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل، احمد بن یحیی بن مرتضی، ص90 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص352
  2. الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد، عبدالرحیم خیاط، ص89
  3. المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص352
  4. الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص53 / مروج الذهب و معادن الجوهر، علی بن حسین مسعودی، ج4، ص45
  5. مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص143
  6. المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص352
  7. مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص143
  8. همان
  9. المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل، احمد بن یحیی بن مرتضی، ص90
  10. الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد، عبدالرحیم خیاط، ص89