http://www.wikiferaq.org/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87&feed=atom&action=historyقاهره - تاریخچهٔ ویرایشها2024-03-28T18:09:43Zتاریخچهٔ ویرایشهای این صفحه در ویکیMediaWiki 1.24.1http://www.wikiferaq.org/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87&diff=14275&oldid=prevAdmin در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۱:۱۲2015-12-14T11:12:49Z<p></p>
<a href="http://www.wikiferaq.org/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87&diff=14275&oldid=836">نمایش تغییرات</a>Adminhttp://www.wikiferaq.org/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87&diff=836&oldid=prevZarif: صفحهای تازه حاوی «{{Infobox settlement <!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions --> | name = قاهره...» ایجاد کرد2015-01-08T09:01:10Z<p>صفحهای تازه حاوی «{{Infobox settlement <!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions --> | name = قاهره...» ایجاد کرد</p>
<p><b>صفحهٔ تازه</b></p><div>{{Infobox settlement<br />
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions --><br />
| name = قاهره{{سخ}}Cairo<br />
| native_name = القاهرة<br />
| native_name_lang = <!-- ISO ۶۳۹-۲ code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --><br />
| settlement_type = <br />
| image_skyline = Cairo, evening view from the Tower of Cairo, Egypt, Oct 2004.jpg<br />
| image_alt = <br />
| image_caption = <br />
| image_flag = Flag of Cairo.svg<br />
| flag_alt = <br />
| image_seal = Cairo Logo.jpg<br />
| seal_alt = <br />
| image_shield = <br />
| shield_alt = <br />
| nickname = <br />
| motto = <br />
| image_map = Egypt Cairo locator map.svg<br />
| map_alt = <br />
| map_caption = <br />
| pushpin_map = <br />
| pushpin_label_position = <br />
| pushpin_map_alt = <br />
| pushpin_map_caption = <br />
| latd = ۳۰ |latm = ۳ |lats = ۲۹ |latNS = N<br />
| longd = ۳۱ |longm = ۱۳ |longs = ۴۴ |longEW = E<br />
| coor_pinpoint = <br />
| coordinates_type = <br />
| coordinates_display = inline,title<br />
| coordinates_footnotes = <br />
| subdivision_type = Country<br />
| subdivision_name = {{EGY}}<br />
| subdivision_type1 = [[استانهای مصر|استان]]<br />
| subdivision_name1 = [[استان قاهره]]<br />
| subdivision_type2 = <br />
| subdivision_name2 = <br />
| subdivision_type3 = <br />
| subdivision_name3 = <br />
| established_title = <br />
| established_date = <br />
| founder = <br />
| seat_type = <br />
| seat = <br />
| government_footnotes = <br />
| leader_party = <br />
| leader_title = فرماندار<br />
| leader_name = دکتر [[عبدالعظیم وزیر]]<br />
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK --><br />
| area_footnotes = <br />
| area_total_km2 = ۴۵۳<br />
| area_land_km2 = <br />
| area_water_km2 = <br />
| area_water_percent = <br />
| area_note = <br />
| elevation_footnotes = <br />
| elevation_m = <br />
| population_footnotes = <br />
| population_total = ۶۷۵۸۵۸۱<br />
| population_as_of = ۲۰۰۶<br />
| population_density_km2 = auto<br />
| population_demonym = <br />
| population_note = <br />
| timezone1 = EET<br />
| utc_offset1 = ۲+<br />
| timezone1_DST = EEST<br />
| utc_offset1_DST = ۳+<br />
| postal_code_type = <br />
| postal_code = <br />
| area_code_type = <br />
| area_code =۲ (۲۰)+<br />
| iso_code = <br />
| website = [http://www.cairo.gov.eg/C15/C8/EHome/default.aspx www.cairo.gov]<br />
| footnotes = <br />
}}<br />
'''قاهِرِه''' ({{lang-ar|القاهِرَة}} '' {{transl|ar|Al-Qahirah}}'' , [[انگلیسی]]: Cairo کای رُ , ''از ریشهٔ قَهَرَ، به معنای: چیره شده'') پایتخت [[مصر]]<ref>{{یادکرد وب | عنوان = دستور مصر، مادة (185) | ناشر = دستور مصر | نشانی = http://sharek.dostour.eg/2013/topic/general-transitional/ | تاریخ بازدید = 10-11-۲۰13}}</ref> و بزرگترین شهر [[جهان عرب]]، [[خاورمیانه]] و [[آفریقا]] است.<ref>{{یادکرد وب | عنوان = اوروک لینک | ناشر = اوروک لینک | نشانی = http://www.uruklink.net/iraqnews/ereport16.htm | تاریخ بازدید = 10-11-۲۰13}}</ref> این شهر در بخش شمال شرقی مصر در نزدیکی [[دلتای نیل]] جای دارد، [[رود نیل]] از میانش میگذرد و [[دریای مدیترانه]] در ۱۶۵ [[کیلومتر مربع|ک. م]] شمال آن میباشد.<ref>{{یادکرد وب | عنوان = Press Release Distribution | ناشر = | نشانی = http://www.prlog.org/10332580-cairo-alqahira-is-egypts-capital-and-the-largest-city-in-the-middle-east-and-africa.html | تاریخ بازدید = ۱۱-۱۱-۲۰۱۳}}</ref><br />
[[قاهره بزرگ|کلان شهر قاهره]] با ۱۴٬۴۵۰٬۰۰۰ نفر و ۸۶٬۳۶۹ [[کیلومتر مربع|ک. م]] مساحت، شانزدهمین شهر پرجمعیّت جهان است.<br />
<br />
قاهره در سال [[۹۶۹ (میلادی)|۹۶۹ م]] ([[۳۵۸ (قمری)|۳۵۸ ق]] [[۳۴۷|۳۴۷ ش]]) ساخته شد. در طول تاریخ پایتخت خاندانهای بزرگ مصر بوده است و از مهمترین مراکز [[تمدن اسلامی]] در [[سدههای میانه]] بوده است و در [[سده ۱۰ (میلادی)|سدهٔ ۱۰ م]] جز [[نیشابور]] و [[بغداد]] همتایی در [[جهان اسلام]] نداشت؛ از این رو، امروزه غنی از [[مسجد|مسجدهای تاریخی]] (که بدین سبب به شهرِ ''هزار منار'' مشهور است)، موزههای [[مصر باستان]] و [[تاریخ اسلامی]]، [[کتابخانه|کتابخانهها]] و [[چاپ (صنعت)|مؤسسات نشر]] است و مرکز گسترش فکری اسلامی و عربی شمرده میشود. این شهر همچنین دارای قدیمیترین و بزرگترین صنعت فیلم سازی و موسیقی در [[جهان عرب]] استر.<ref>{{cite news |url=http://en.apa.az/news.php?id=104441 |title=World metro systems by annual passenger rides |last=Mustafayev |first=Nicat |date=11 March 2011|accessdate=11 March 2011}}</ref> به سبب [[دانشگاه الازهر]]، که به عنوان یک مدرسه در سال [[۹۷۰ (میلادی)|۹۷۰ م]] ساخته شد، دومین بنیاد کهنِ آموزشی عالی در جهان به شمار میرود.<br />
<br />
در حال حاضر این شهر یک پایتخت ملی با طراوت و پر رفتوآمد است و به ازای هر مایل مربع یکی از بیشترین تراکمهای جمعیتی دنیا را دارد. با وجود اینکه شهر در تنازع با تأثیرات منفی اجتماعی و محیطی تراکم جمعیت است ولی همچنان به عنوان مرکز اصلی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مصر و نخستین مقصد برای گردشگران باقیماندهاست.<br />
<br />
== تاریخ ==<br />
[[پرونده:Fostat-329.jpg|150px|بندانگشتی|چپ|یک طرّاحی از فسطاط]]<br />
<br />
=== ریشهٔ نام و نخستین آبادانی ===<br />
<br />
اولین سکونتگاه در منطقهٔ قاهره، [[فسطاط|فُسطاط]] بود که آن اولین پایتخت [[مصر]] پس از اسلام است. این شهر در سال [[۲۰ (قمری)|بیستم ق]] ([[۶۴۱ (میلادی)|۶۴۱ م]]) با تلاش فاتح مصر از سوی مسلمانان، [[عمرو بن عاص]]<br />
ساخته شد که [[مسجد]]، [[بازار]] و بناهای دفاعی مهمترین بخشهای آن به شمار میرفت. مسجد آن هنوز پابرجاست و [[مسجد عمرو عاص]] نامیده میشود. این مسجد را نخستین مسجد در [[آفریقا|قارهٔ آفریفا]] میدانند. [[فسطاط]] دارای [[کاروان|ارتباط بازرگانی]] (کاروانها) و فرهنگی با سراسر [[جهان اسلام]] بود و یکی از [[امصار]] شمرده میشد، از سوی آن فتوحات بعدی مسلمانان در [[مغرب اسلامی|افریقیه]] ادامه یافت و در دورهٔ فرمانروایان بعدی گسترش پیدا کرد.<br />
<br />
=== قاهره در سدههای میانه ===<br />
در سال [[۹۶۹ (میلادی)]] [[جوهر صقلی]] شهری نو را در شمال فسطاط در سه سال بنیان نهاد که آن را ''المنصوریة'' نامید. سپس [[فاطمیان|خلیفهٔ فاطمی]]، [[المعز لدینالله]] در [[۷ رمضان]] [[۳۶۱ (قمری)|۳۶۱]] (=[[۱۱ ژوئن]] [[۹۷۲ (میلادی)|۹۷۲ م]])درون آن جای گرفت و آن را پایتخت خلافت فاطمیان قرار داد و آن را القاهِرَة (al-Qahirah)، به معنی شهری که بر آن قاهر/چیره شده، نامید. او در قصری که [[جوهر صقلی|جوهر]] بنا نهاده بود، جای گرفت و در روز دوم رسماً خلافت خود را اعلام کرد. از آن تاریخ، پیروی قاهره از [[بغداد]] ([[خلافت عباسیان]]) بریده شد.<br />
<br />
[[فاطمیان|دوران فاطمیان]]، درخشان ترین دورهٔ تاریخ قاهره و مصر در سدههای میانه بوده است. مساحت آن را نزدیک به ۳۴۰ فدان گفتهاند و دیوارهای آجری شهر را در بر می گرفتهاند. [[دانشگاه الازهر]]، به عنوان یک [[مدرسه]] در کنار [[مسجد الازهر]] در سال [[۹۷۰ (میلادی)|۹۷۰ م]] ساخته شد، که دومین بنیاد کهنِ [[آموزش عالی]] در جهان به شمار میرود که همچنان پویایی دارد. همچنین، [[دروازههای قاهره|دروازههای بزرگی در قاهره]] در دوره فاطمی ساخته شد که مشهوترین آنها زویلة، نصر و فتوح نام داشت.<br />
<br />
[[ناصر خسرو]] از بزرگان سدهٔ دهم میلادی، که خود سه یا شش سال در پایتخت [[فاطمیان]]، قاهره، در دوران [[المستنصر بالله]] اقامت داشت؛ در سفرنامهٔ خود نوشت:<br />
{{گفتاورد|در وقتی که [[المعز لدین الله]] بیامد در مصر سپاهسالاری از آن خلیفه بغداد بود پیش معز آمد به طاعت و معز با لشکر بدان موضع که امروز قاهره است فرود آمد و آن لشکرگاه را ''قاهره'' نام نهادند آنچه آن لشکر آن جا را ''قهر'' کرد [فتح کرد] و فرمان داد تا هیچ کس از لشکر وی به شهر در نرود و به خانه کسی فرو نیاید، و بر آن دشت مصری بنا فرمود و حاشیت خود را فرمود تا هرکس سرایی و بنایی بیناد افکند و آن شهری شد که نظیر آن کم باشد|سفرنامه، بخش صفت قاهره|<ref>http://ganjoor.net/naserkhosro/safarname/sh44/</ref>}}<br />
او همچنین [[نیشابور]] [[سده ۱۰ (میلادی)|سدهٔ ۱۰ م]] را تنها شهری را میدانست که میتوانست برابر با قاهره باشد.<br />
<br />
=== دوران عثمانی ===<br />
<br />
=== عصر نوین ===<br />
<br />
=== انقلاب سال ۲۰۱۱ ===<br />
[[پرونده:The lion of Egyptian revolution (Qasr al-Nil Bridge)-edit2.jpg|150px|بندانگشتی|چپ|یک معترض پرچم مصر را برمی افرازد، در پی تظاهرات [[۲۵ ژانویه]] [[۲۰۱۱]].]]<br />
{{اصلی|انقلاب مصر (۲۰۱۱)}}<br />
در پی [[انقلاب ۲۰۱۱ مصر|انقلاب سال ۲۰۱۱ در مصر]]، [[میدان تحریر]] در منطقهٔ مرکزی شهر قاهره، به نماد مبارزه علیه حکومت [[حسنی مبارک]] تبدیل شدهبود.<ref>[http://www.dw-world.de/dw/article/0,,6445979,00.html مخالفان دولت یمن به اعتراضات خود ادامه میدهند]، دویچهوله فارسی</ref><br />
<br />
=== شهرهای پیوسته ===<br />
<br />
== جغرافیا ==<br />
قاهره در شمال مصر که با نام [[مصر سفلی]] شناخته میشود، در ۱۶۵ کیلومتری جنوب [[دریای مدیترانه]] و ۱۲۰ کیلومتری غرب [[خلیج سوئز|خلیج]] و [[آبراه سوئز]] قرار دارد.<ref>{{cite web|url=http://www.wolframalpha.com/input/?i=cairo+to+suez|work=WolframAlpha |publisher=Wolfram Research |accessdate=10 September 2009 |title=Cairo to Suez}}</ref> شهر در طول [[رود نیل]] کشیدهشدهاست، بلافاصله در جنوب نقطهای که رود دره محدود به صحرا و شاخههای آن را به درون ناحیه پست [[دلتای نیل]] ترک میکند. هرچند [[کلانشهر قاهره]] از نیل به تمام جهات گستردهشده، شهر قاهره تنها کرانه شرقی رود و دو جزیره میان آن در مساحتی برابر با ۴۵۳ کیلومتر مربع را شامل میشود.<ref>{{cite web|url=http://www.cairo.gov.eg/C17/C8/Cairo%20Maps/default.aspx|publisher=Cairo Governorate|accessdate=10 September 2009|title=Cairo Maps}} {{Dead link|date=September 2010|bot=H3llBot}}</ref><ref name="citypop">{{cite web|url=http://www.citypopulation.de/Egypt.html |publisher=City Population |last=Brinkhoff |first=Thomas |accessdate=12 September 2009 |title=Egypt: Governorates & Cities}}</ref><br />
<br />
{{موقعیت جغرافیایی<br />
| مرکز =قاهره<br />
| شمال = '' [[دلتای نیل]]''، [[بنها]] ،[[طنطا]]، [[محلة الکبری]]، منصوره [[دمیاط]] و [[دریای مدیترانه]]<br />
| شمال شرقی = [[اسماعیلیه]]، [[رشید]]، [[پرت سعید]] [[شبه جزیره سینا]] و [[دریای مدیترانه]]<br />
| شرق = [[سوئز]]، [[خلیج سوئز]]، [[شبه جزیره سینا]]<br />
| جنوب شرقی = [[خلیج سوئز]] ، [[عین سخنه]]<br />
| جنوب = [[حلوان]]، [[بنی سویف]]<br />
| جنوب غربی = ''[[صحرای غربی]] ''، [[فیوم]]<br />
| غرب = [[ششم اکتبر (شهر)|شهرک ششم اکتبر]]<br />
| شمال غربی = [[دمنهور]]، [[رشید]]، [[اسکندریه]] و [[دریای مدیترانه]]<br />
| تصویر = Egypt-Al Qahirah.png<br />
}}<br />
<br />
== گردشگری ==<br />
<br />
== فرهنگ و هنر ==<br />
هنرهای نمایشی:<br />
خانهٔ اپرای قاهره جدید (کانون فرهنگی ملی) در سال ۱۹۸۰ و پس از اینکه خانهٔ اپرای اصلی متعلق به قرن نوزدهم در سال ۱۹۷۱ در آتش ویران شد، مورد بازسازی قرار گرفت و اکنون عرصهٔ اصلی برای هنرهای نمایشی شهر است. در خانهٔ اپرای قاهره تئاتر سیاحتی و برنامهٔ گروههای موسیقی، باله و شرکت اپرای باله و ارکستر قاهره برنامه اجرا میکنند.{{سخ}}<br />
<br />
اپرای قاهره در جایگاههای نمایشی شبیه به پارک ناحیهٔ جزیره (Gazirah Exhibition Grounds) واقع شدهاست که شامل تئاتر در فضای آزاد، آمفی تئاتر و دو سالن سرپوشیدهاست. مرکز مجهز و جدیدتر کنفرانس بینالمللی قاهره با گنجایش ۲۵۰۰ صندلی در حومهٔ شهری مدینه النصر (Madinat Nasr)، پیشکشی از جانب چینیها در سال ۱۹۹۱ بود. این مرکز در سال بعد و با اجرای بالهٔ گیرگوویچ (Grigorovich Ballet) از تئاتر بولشوی روسیه، گشایش یافت.<br />
جایگاههای اجرای مردمی قاهره اسلامی بویژه در دورهٔ تعطیلات ماه رمضان خانهٔ مجموعههای هنری زینب خاتون (Zeinab Khatoun) و القاری (Al-Ghouri) هستند. نمایشها و کنسرتها نیز در تالار اورت (Ewart Hall) و سالن تئاتر والاس (Wallace Theater)، واقع در محوطهٔ دانشگاه آمریکایی قاهره، به اجرا در میآید.<br />
قاهره مرکزی برای تئاتر مشروع عربی است اگرچه این اجرائات در معرض سانسور دولتی هستند. رقص باله و مدرن از محبوبیت قابل ملاحظهای در قاهره برخوردارند، شرکت رقص باله (بالهٔ قاهره) در سال ۱۹۶۰ و با کمک اتحاد جماهیر شوروی که معلمین رقص خود را برای آموزش اعضای شرکت به قاهره فرستاد، تأسیس شد. هر چند با اخراج مشاورین شوروی از مصر در سال ۱۹۷۲ اجرای بالهٔ روسی نیز پایان یافت. بعد از این از کیفیت کاری گروههای هنری کاسته شد ولی در سال ۱۹۹۱ و با اضافه شدن رقصندههایی از روسیه و ایتالیا این گروهها تقویت شدند.<br />
<br />
قاهره را نیز پایتخت سینمای جهان عرب میدانند، تئاتر عروسکی قاهره از اکتبر تا می و در باغهای ازبکیه (Ezbekiyya Gardens) واقع در شمال آتابا (Ataba)، به اجرا در میآید.<ref>[Junior Worldmark Encyclopedia of World Cities, U.X.L staff, 2000]</ref><br />
<br />
== اقتصاد ==<br />
<br />
{{wide image|Panocairo1.jpg|900px|سراسر نما بخشی از قاهره در کنار رود نیل.}}<br />
<br />
== ارتباطات بینالمللی ==<br />
;ایران<br />
{{اصلی|روابط ایران و مصر}}<br />
[[مسجد الرفاعی]] آرامگاه شخصیتهایی همچون [[رضا شاه]] و [[محمدرضا شاه پهلوی]] آخرین پادشاهان ایران است که این خاکسپاریها مقدمهای برای تیره شدن [[روابط ایران و مصر]] شد.<br />
<br />
=== شهرهای توأم و خواهرخوانده ===<br />
{{Div col|cols=۲}}<br />
; خاورمیانه<br />
* {{flagicon|JOR}} [[امان]], [[اردن]] (۱۹۸۸)<br />
* {{flagicon|LBN}} [[بیروت]], [[لبنان]]<br />
* {{flagicon|TUR}} [[استانبول]], [[ترکیه]] (۱۹۸۸)<br />
<br />
; آمریکای شمالی<br />
* {{flagicon|USA}} [[نیویورک]], [[ایالات متحده آمریکا]] (۱۹۸۲)<ref name="New York sisters">{{cite web|url=http://www.nyc.gov/html/ia/gp/html/partner/partner.shtml|title=NYC's Partner Cities|publisher=The City of New York|accessdate=2012-12-16}}</ref><br />
* {{flagicon|USA}} [[هیوستون]], [[ایالات متحده]] (۱۹۹۸)<br />
* {{flagicon|CAN}} [[اتاوا]], [[کانادا]] (۱۹۸۹)<br />
<br />
; آسیا-اقیانوسیه<br />
* {{flagicon|PRC}} [[پکن]], [[جمهوری خلق چین|چین]] (۱۹۹۰)<br />
* {{flagicon|PRC}} [[شیآن]], [[جمهوری خلق چین|چین]] (۱۹۹۷)<br />
* {{flagicon|JPN}} [[توکیو]], [[ژاپن]] (۱۹۹۰)<br />
* {{flagicon|KOR}} [[سئول]] , [[کره جنوبی]] (۱۹۹۷)<ref name="Seoul twinnings2">{{cite web |url=http://english.seoul.go.kr/gover/cooper/coo_02sis.html|title=International Cooperation: Sister Cities |accessdate=26 January 2008 |work=Seoul Metropolitan Government|publisher=www.seoul.go.kr|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071210175055/http://english.seoul.go.kr/gover/cooper/coo_02sis.html |archivedate=10 December 2007}}</ref><ref name="Seoul twinnings">{{cite web|url=http://web.archive.org/web/20120325052520/http://english.seoul.go.kr/gtk/cg/cityhall.php?pidx=6 | title = Seoul -Sister Cities [via WayBackMachine]|accessdate=2013-08-23|work=Seoul Metropolitan Government (archived 2012-04-25)}}</ref><br />
<br />
; اروپا<br />
* {{flagicon|GER}} [[فرانکفورت]], [[آلمان]] (۱۹۷۹)<br />
* {{flagicon|GER}} [[اشتوتگارت]], [[آلمان]] (۱۹۷۹)<ref name="Stuttgart twinnings">{{cite web|url=http://www.stuttgart.de/item/show/14673/1|title =Stuttgart Städtepartnerschaften|accessdate=2013-07-27|work=Landeshauptstadt Stuttgart, Abteilung Außenbeziehungen|language=German}}</ref><br />
* {{flagicon|FRA}} [[پاریس]] , [[فرانسه]] (۱۹۸۵)<br />
* {{flagicon|ESP}} [[بارسلون]], [[اسپانیا]] (۱۹۹۲)<br />
* [[پرونده:Flag of Belarus.svg|25px|Working]] [[مینسک]], [[بلاروس]] (۱۹۹۸)<br />
* {{flagicon|RUS}} [[مسکو]], [[روسیه]]<br />
* {{flagicon|BIH}} [[سارایوو]], [[بوسنی و هرزگوین]] (۲۰۰۶)<br />
{{Div col end}}<br />
<br />
== جستارهای وابسته ==<br />
{{ویکیگفتاورد}}<br />
<br />
[[پایتختهای تاریخی مصر]]<br />
<br />
== منابع ==<br />
{{ویکیسفر}}<br />
{{ویکیانبار-رده|Cairo}}<br />
{{پانویس|۲}}<br />
{{محلههای قاهره}}<br />
{{پایتختهای آفریقا}}<br />
{{شهرهای مهم دوران طلایی اسلام}}<br />
{{فهرست شهرهای مصر}}<br />
<br />
<br />
<br />
[[رده:قاهره|*]]<br />
[[رده:پایتختهای آفریقا]]<br />
[[رده:جاذبههای گردشگری قاهره]]<br />
[[رده:شهرهای مصر]]<br />
[[رده:شهرهای دارای میراث جهانی یونسکو]]<br />
[[رده:شهرهای رودگذر]]<br />
[[رده:شهرهای کرانه نیل]]<br />
[[رده:شهرهای مصر]]<br />
[[رده:مراکز اسماعیلیه]]<br />
[[رده:مقالههای خرد مصر]]<br />
[[رده:مناطق شهری بر پایه کشور مصر]]<br />
[[رده:مناطق مسکونی در استان قاهره]]</div>Zarif