حجاز: تفاوت بین نسخه‌ها

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Saudi Arabia - Hejaz region locator.png|250px|بندانگشتی|موقیت حجاز در عربستان سعودی.]]
+
حِجاز نام تاریخی ناحیه غرب [[شبه جزیره عربستان]] است.
[[پرونده: Towns of hejaz arabic.png |چپ|250px|بندانگشتی| نگارهٔ ماهواره‌ای منطقه حجاز]]  
+
این ناحیه، زادگاه اسلام و محل قرار گرفتن [[کعبه]] است و شهرهای مهم مذهبی [[مکه]] و [[مدینه]] در این ناحیه قرار دارند.<ref>دانشنامه اسلام (EI). سرواژه حجاز.</ref>
  
'''حِجاز''' نام تاریخی ناحیه غرب [[شبه جزیره عربستان]] است.
+
واژه حجاز بمعنای «حائل و میانگیر» است و از این رو به آن این نام را داده‌اند که به صورت رشته‌کوه تپه‌مانندی میان دو سرزمین تهامه (غور) و نجد واقع شده‌است که اولی سرزمینی پست در امتداد کناره دریای سرخ و دومی سرزمینی بلند در داخله عربستان است.<ref>دانشنامه اسلام (EI). سرواژه حجاز.</ref>
این ناحیه، زادگاه [[اسلام]] و محل قرار گرفتن [[کعبه]] است و شهرهای مهم مذهبی [[مکه]] و [[مدینه]] در این ناحیه قرار دارند.<ref>دانشنامه اسلام (EI). سرواژه حجاز.</ref>
+
  
واژه حجاز بمعنای «حائل و میانگیر» است و از این رو به آن این نام را داده‌اند که به صورت رشته‌کوه [[تپه|تپه‌مانندی]] میان دو سرزمین [[تهامه]] (غور) و [[نجد]] واقع شده‌است که اولی سرزمینی پست در امتداد کناره [[دریای سرخ]] و دومی سرزمینی بلند در داخله عربستان است.<ref>دانشنامه اسلام (EI). سرواژه حجاز.</ref>
+
سرزمین حجاز همانند دیگر مکان‌های شبه جزیره عربستان بسیار خشک و کم‌آب است از این رو مناطق زیست‌پذیر دائمی در آن کم بوده‌است. در هنگام ظهور اسلام فقط چند شهر مکه، مدینه، [[طائف]] و [[خیبر]] از مراکز آباد و مسکونی حجاز به شمار می‌آمد ولی اکنون حجاز بخش آباد و پرجمعیت کشور پادشاهی عربستان را تشکیل می‌دهد.
  
سرزمین حجاز همانند دیگر مکان‌های [[شبه جزیره عربستان]] بسیار [[خشک]] و کم‌آب است از این رو مناطق زیست‌پذیر دائمی در آن کم بوده‌است. در هنگام ظهور [[اسلام]] فقط چند شهر [[مکه]]، [[مدینه]]، [[طائف]] و [[خیبر]] از مراکز آباد و مسکونی حجاز به شمار می‌آمد ولی اکنون حجاز بخش آباد و پرجمعیت کشور [[پادشاهی عربستان]] را تشکیل می‌دهد.
+
حجاز سرزمین بزرگی است که از سوی شمال به [[فلسطین]] و از سوی باختر به دریای سرخ و از جانب جنوب به منطقه ٔ عسیر در [[یمن]] و از سوی خاور به بیابان‌های نجد و شمر و برالشام محدود می‌شود.
 
+
بخشی از شمال سرزمین تهامه که جزئی از حجاز به شمار می‌آید بیابانی ریگزار با کوه‌هایی سنگلاخی و خشک و بی‌گیاه است و از این رو [[بطلمیوس]] و دیگر جغرافی‌دانان یونان باستان این بخش را «آرابیا پتریا» یعنی عربستان سنگلاخ می‌خواندند.<ref>لغتنامه دهخدا: حجاز.</ref>
حجاز سرزمین بزرگی است که از سوی شمال به [[فلسطین]] و از سوی باختر به [[دریای سرخ]] و از جانب جنوب به منطقه ٔ [[عسیر]] در یمن و از سوی خاور به بیابان‌های [[نجد]] و شمر و برالشام محدود می‌شود.
+
بخشی از شمال سرزمین تهامه که جزئی از حجاز به شمار می‌آید بیابانی ریگزار با کوه‌هایی سنگلاخی و خشک و بی‌گیاه است و از این رو [[بطلمیوس]] و دیگر جغرافی‌دانان یونان باستان این بخش را «[[پترا|آرابیا پتریا]]» یعنی عربستان سنگلاخ می‌خواندند.<ref>لغتنامه دهخدا: حجاز.</ref>
+
  
 
کوه‌های تهامه حجاز از نیمه شمالی کوهستان سرات (سراة) تشکیل شده و بلندترین نقطه‌اش در مسافت دوازده ساعتی خاور مکه قرار گرفته که «جبل کرا» نام دارد و ارتفاع قله آن از سطح دریا به ۲۰۰۰ متر می‌رسد، و این کوه برخلاف دیگر قسمتهای کوهستان سرات سرسبز است.<ref>دهخدا: حجاز.</ref>
 
کوه‌های تهامه حجاز از نیمه شمالی کوهستان سرات (سراة) تشکیل شده و بلندترین نقطه‌اش در مسافت دوازده ساعتی خاور مکه قرار گرفته که «جبل کرا» نام دارد و ارتفاع قله آن از سطح دریا به ۲۰۰۰ متر می‌رسد، و این کوه برخلاف دیگر قسمتهای کوهستان سرات سرسبز است.<ref>دهخدا: حجاز.</ref>
  
در زمان‌های قدیم بخش پرجمعیت‌تر حجاز بخش شمالی آن بود که زادبوم قوم [[ثمود]] به‌شمار می‌آمد و در دیگر بخش‌های حجاز نیز مردمان [[عمالقه]] و [[طسم]] و در جهت مکه قوم [[جرهم]] می‌زیستند.<ref>دهخدا: حجاز.</ref>
+
در زمان‌های قدیم بخش پرجمعیت‌تر حجاز بخش شمالی آن بود که زادبوم قوم ثمود به‌شمار می‌آمد و در دیگر بخش‌های حجاز نیز مردمان عمالقه و طسم و در جهت مکه قوم جرهم می‌زیستند.<ref>دهخدا: حجاز.</ref>
  
  
سطر ۲۰: سطر ۱۷:
 
* دکتر: شامی، یحیی، ''(موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ''، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
 
* دکتر: شامی، یحیی، ''(موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ''، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
 
[[رده:حجاز]]
 
[[رده:جغرافیای اسلام]]
 
[[رده:جغرافیای عربستان سعودی]]
 
[[رده:سازه‌های خرسنگی در خاورمیانه]]
 
[[رده:عربستان سعودی]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۰۲:۳۴

حِجاز نام تاریخی ناحیه غرب شبه جزیره عربستان است. این ناحیه، زادگاه اسلام و محل قرار گرفتن کعبه است و شهرهای مهم مذهبی مکه و مدینه در این ناحیه قرار دارند.[۱]

واژه حجاز بمعنای «حائل و میانگیر» است و از این رو به آن این نام را داده‌اند که به صورت رشته‌کوه تپه‌مانندی میان دو سرزمین تهامه (غور) و نجد واقع شده‌است که اولی سرزمینی پست در امتداد کناره دریای سرخ و دومی سرزمینی بلند در داخله عربستان است.[۲]

سرزمین حجاز همانند دیگر مکان‌های شبه جزیره عربستان بسیار خشک و کم‌آب است از این رو مناطق زیست‌پذیر دائمی در آن کم بوده‌است. در هنگام ظهور اسلام فقط چند شهر مکه، مدینه، طائف و خیبر از مراکز آباد و مسکونی حجاز به شمار می‌آمد ولی اکنون حجاز بخش آباد و پرجمعیت کشور پادشاهی عربستان را تشکیل می‌دهد.

حجاز سرزمین بزرگی است که از سوی شمال به فلسطین و از سوی باختر به دریای سرخ و از جانب جنوب به منطقه ٔ عسیر در یمن و از سوی خاور به بیابان‌های نجد و شمر و برالشام محدود می‌شود. بخشی از شمال سرزمین تهامه که جزئی از حجاز به شمار می‌آید بیابانی ریگزار با کوه‌هایی سنگلاخی و خشک و بی‌گیاه است و از این رو بطلمیوس و دیگر جغرافی‌دانان یونان باستان این بخش را «آرابیا پتریا» یعنی عربستان سنگلاخ می‌خواندند.[۳]

کوه‌های تهامه حجاز از نیمه شمالی کوهستان سرات (سراة) تشکیل شده و بلندترین نقطه‌اش در مسافت دوازده ساعتی خاور مکه قرار گرفته که «جبل کرا» نام دارد و ارتفاع قله آن از سطح دریا به ۲۰۰۰ متر می‌رسد، و این کوه برخلاف دیگر قسمتهای کوهستان سرات سرسبز است.[۴]

در زمان‌های قدیم بخش پرجمعیت‌تر حجاز بخش شمالی آن بود که زادبوم قوم ثمود به‌شمار می‌آمد و در دیگر بخش‌های حجاز نیز مردمان عمالقه و طسم و در جهت مکه قوم جرهم می‌زیستند.[۵]


منابع

  • دکتر: شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
الگو:پانویس
  1. دانشنامه اسلام (EI). سرواژه حجاز.
  2. دانشنامه اسلام (EI). سرواژه حجاز.
  3. لغتنامه دهخدا: حجاز.
  4. دهخدا: حجاز.
  5. دهخدا: حجاز.