تهران: تفاوت بین نسخه‌ها

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
 
 
{{جعبه اطلاعات شهر ایران
 
|نام‌رسمی=تهران
 
|روی‌نقشه=آری
 
|عرض‌جغرافیایی=۳۵٫۷
 
|طول‌جغرافیایی=۵۱٫۴
 
| فتوکلاژ = بله
 
| تصویر          ={{Photomontage
 
| photo1a = Tehran - Azadi Tower.jpg{{!}}برج آزادی
 
| photo2a = Tehran tower view.jpg{{!}}برج میلاد
 
| photo2b = North Tehran Towers.jpg{{!}}شمیران
 
| Teatreshahr11.jpg{{!}}تئاتر شهر
 
| photo3b = Ports Park in Tehran.jpg{{!}}پارک آب و آتش
 
| photo4a = Golestan palace.jpg{{!}}کاخ گلستان
 
| photo4b = Tochal from Modarres Expressway.jpg{{!}}قله توچال
 
| spacing = ۲
 
| size = 266
 
| foot_montage = از بالا: [[برج آزادی]]، [[شهرستان شمیرانات]]، [[پارک آب و آتش]]، [[قله توچال]] از سمت [[بزرگراه شهید مدرس]]، [[کاخ گلستان]]، [[تئاتر شهر]]، و [[برج میلاد]] از سمت [[بزرگراه شهید چمران]].
 
}}
 
|ابعاد=
 
|اندازه‌تصویر=۲۵۰
 
|برچسب تصویر=
 
|استان=تهران
 
|شهرستان=تهران
 
|بخش=[[بخش مرکزی شهرستان تهران|مرکزی]]
 
|دهستان=
 
|نام‌محلی=
 
|نام‌های‌دیگر=
 
|نام‌قدیمی=طهران
 
|سال‌شهرشدن=
 
|جمعیت=شهر: ۸٬۲۴۴٬۵۳۵<ref name="xxx"/>{{سخ}}[[استان تهران]]: ۱۲٬۱۸۳٬۳۹۶
 
|رشدجمعیت=۱/۲درصد
 
|تراکم‌جمعیت=۱۰٬۵۵۵<ref name="Hashiye">{{یادکرد وب
 
|نشانی=http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1384/840825/news/shari.htm
 
|عنوان=مساحت حاشیه‌های پایتخت سه برابر مساحت شهر تهران است.
 
|تاریخ بازدید=۱ اکتبر ۲۰۰۸
 
|ناشر=وبگاه همشهری آن‌لاین
 
}}</ref>
 
|زبان=اکثریّت: [[زبان فارسی|فارسی]].{{سخ}}اقلّیّت: [[زبان ترکی آذربایجانی|ترکی آذربایجانی]]، [[زبان گیلکی|گیلکی]]، [[زبان لری|لری]]، [[زبان مازندرانی|مازندرانی]]،<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.ichto.ir/Default.aspx?tabid=198 |عنوان=آداب و رسوم تهران-زبان |تاریخ بازدید= ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱ |زبان=فارسی |اثر=سازمان میراث فرهنگی، صنایه دستی و گردشگری |}}: ''زبان اصلی مردم تهران و استان تهران، فارسی است. اما در بعضی نقاط زبان‌های محلی نیز دیده می‌شود که در مجموع از لهجه‌های فارسی محسوب می‌شوند. به طور کلی زبان و گویش‌های دیگری مانند آذری، گیلکی، لری، مازندرانی نیز به دلیل مهاجرت‌ها به آن افزوده شده‌است. ''</ref> [[لهجه قدیم تهرانی|لهجهٔ قدیم تهرانی]]، [[زبان عربی|عربی]]<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://anthropology.ir/node/7214 |عنوان=گونه شناسی زبان تعارف در میان عرب زبانان مقیم در تهران |تاریخ بازدید= ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱ |زبان=فارسی |اثر=انسان‌شناسی و فرهنگ |}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.chn.ir/news/?Section=2&id=48952 |عنوان=کوچه مروی؛ بازارچه‌ای که به آرامش رسید |تاریخ بازدید= ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱ |زبان=فارسی |اثر=خبرگذاری میراث فرهنگی |}}</ref> و [[زبان ارمنی|ارمنی]]<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.armprelacy.com/farsi/t-a.html |عنوان=ارامنه تهران |تاریخ بازدید= ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱ |زبان=فارسی |اثر=خلیفه‌گری ارامنه تهران |}}</ref>روزنامهٔ همشهری]، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.</ref>
 
|مذهب=[[شیعه]] و غیره
 
|مساحت=۷۳۰ کیلومتر مربع<ref name="Hashiye"/>
 
|ارتفاع=میانگین: ۱۱۹۰ متر<ref name="about"/>
 
|میانگین‌دما=بیشینه: +۲۲/۷ درجه<ref name="autogenerated1">http://www.irimo.ir/farsi/drought/synopH/Tehranmehrabad.txt</ref>
 
کمینه: +۱۱/۹ درجه
 
|میانگین‌بارش‌سالانه=۲۳۳ میلیمتر<ref name="autogenerated1"/>
 
|شمارروزهای‌یخبندان=۴۷ روز<ref name="autogenerated1"/>
 
|شهردار=[[محمدباقر قالیباف]]
 
|ره‌آورد=کتاب، کالا
 
|پیش‌شماره=۰۲۱
 
| پلاک اتومبیل  = {{IRN}}۱۱{{سخ}}{{IRN}}۲۲{{سخ}}{{IRN}}۳۳{{سخ}}{{IRN}}۴۴{{سخ}}{{IRN}}۵۵{{سخ}}{{IRN}}۶۶{{سخ}}{{IRN}}۷۷{{سخ}}{{IRN}}۸۸{{سخ}}{{IRN}}۹۹
 
|وبگاه={{نشانی وب|tehran.ir}}
 
|جمله‌خوشامد=به تهران خوش آمدید
 
|پانویس=
 
}}
 
 
'''تِهْران''' ({{صدا|Fa-f-تهران.ogg|آوا}}) بزرگ‌ترین شهر و [[پایتخت]] [[ایران]] و مرکز [[استان تهران]] و [[شهرستان تهران]] است. جمعیّت آن ۸٬۲۴۴٬۵۳۵ نفر است<ref name="xxx">{{یادکرد وب|نشانی=http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=wg&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=pnan|عنوان=آمار بزرگ‌ترین شهرهای جهان|تاریخ بازدید=۱۰ اوت ۲۰۱۲|ناشر=}}</ref> و بیست و پنجمین شهر پرجمعیّت جهان به شمار می‌آید.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://esa.un.org/wup2009/unup/index.asp?panel=2 |عنوان = The 2009 Revision Population Database | ناشر =[[سازمان ملل متحد]] |تاریخ  = |تاریخ بازدید =۲۴ فوریه ۲۰۱۱}}</ref> مساحت این شهر ۷۳۰ کیلومتر مربّع است.<ref name="ostandari1">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.ostan-th.ir/images/stories/pdf/ostantehran2.pdf|عنوان=نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن - ۱۳۸۵|تاریخ بازدید=۷ اوت ۲۰۱۱|ناشر=پایگاه اینترنتی استانداری تهران}}</ref><ref name="Hashiye"/>
 
'''تِهْران''' ({{صدا|Fa-f-تهران.ogg|آوا}}) بزرگ‌ترین شهر و [[پایتخت]] [[ایران]] و مرکز [[استان تهران]] و [[شهرستان تهران]] است. جمعیّت آن ۸٬۲۴۴٬۵۳۵ نفر است<ref name="xxx">{{یادکرد وب|نشانی=http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=wg&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=pnan|عنوان=آمار بزرگ‌ترین شهرهای جهان|تاریخ بازدید=۱۰ اوت ۲۰۱۲|ناشر=}}</ref> و بیست و پنجمین شهر پرجمعیّت جهان به شمار می‌آید.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://esa.un.org/wup2009/unup/index.asp?panel=2 |عنوان = The 2009 Revision Population Database | ناشر =[[سازمان ملل متحد]] |تاریخ  = |تاریخ بازدید =۲۴ فوریه ۲۰۱۱}}</ref> مساحت این شهر ۷۳۰ کیلومتر مربّع است.<ref name="ostandari1">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.ostan-th.ir/images/stories/pdf/ostantehran2.pdf|عنوان=نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن - ۱۳۸۵|تاریخ بازدید=۷ اوت ۲۰۱۱|ناشر=پایگاه اینترنتی استانداری تهران}}</ref><ref name="Hashiye"/>
  

نسخهٔ ‏۵ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۵:۰۵

تِهْران (الگو:صدا) بزرگ‌ترین شهر و پایتخت ایران و مرکز استان تهران و شهرستان تهران است. جمعیّت آن ۸٬۲۴۴٬۵۳۵ نفر است[۱] و بیست و پنجمین شهر پرجمعیّت جهان به شمار می‌آید.[۲] مساحت این شهر ۷۳۰ کیلومتر مربّع است.[۳][۴]

این شهر یکی از بزرگ‌ترین شهرهای غرب آسیا الگو:مدرک و بیست و هفتمین شهر بزرگ دنیا است.[۵] شهر تهران، در شمال کشور ایران و جنوب دامنهٔ رشته‌کوه البرز واقع شده‌است. این شهر دارای یک شبکهٔ متراکم بزرگ‌راهی و چهار خطّ فعّال مترو است که فقط در بهار سال ۱۳۹۰، ۱۲۹ میلیون مسافر را جابه‌جا کرده‌اند.[۶]

از دههٔ ۱۳۴۰ تهران مرکز جذب مهاجران زیادی از سرتاسر ایران بوده‌است.[۷] ساکنان اصلی تهران اقوام فارسی‌زبان بودند، البتّه هم‌اکنون این شهر دارای اقوام مختلفی است و عمدهٔ زبان محاوره‌ای در این شهر فارسی است. بیشتر مردم در این شهر زبان فارسی با لهجهٔ تهرانی دارند. دیگر اقوام ساکن تهران عبارتند از: کُرد ،آذربایجانی، گیلک، مازندرانی، ارمنی، عرب ،لر.[۸] تراکم جمعیّت در تهران بین ده هزار و هفتصد تا بیش از یازده هزار تن در هر کیلومتر مربّع برآورد می‌شود که بنابر آمار نخست بیستمین شهر پرتراکم جهان است.[۹][۱۰] شهر تهران در شمال ایران، در کوهپایه‌های جنوبی رشته‌کوه البرز در حدّ فاصل طول جغرافیایی ۵۱ درجه و ۲ دقیقهٔ شرقی تا ۵۱ درجه و ۳۶ دقیقهٔ شرقی، به طول تقریبی ۵۰ کیلومتر و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقهٔ شمالی تا ۳۵ درجه و ۵۰ دقیقهٔ شمالی به عرض تقریبی ۳۰ کیلومتر گسترده شده‌است. ارتفاع شهر در بلندترین نقاط شمال به حدود ۲۰۰۰ متر و در جنوبی‌ترین نقاط به ۱۰۵۰ متر از سطح دریا می‌رسد. تهران از شمال به نواحی کوهستانی، و از جنوب به نواحی کویری منتهی شده، در نتیجه در جنوب و شمال دارای آب و هوایی متفاوت است. نواحی شمالی از آب و هوای سرد و خشک و نواحی جنوبی از آب و هوای گرم و خشک برخوردارند.[۱۱]

منابع

الگو:پانویس
  1. الگو:یادکرد وب
  2. الگو:یادکرد وب
  3. الگو:یادکرد وب
  4. خطای یادکرد: برچسب [۱۲]