بهبهان: تفاوت بین نسخه‌ها

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{دیگر کاربردها|بهبهانی}} {{بهبود منبع|تاریخ=۱۸ اکتبر ۲۰۱۴}} {{جعبه شهر ایران |ن...» ایجاد کرد)
 
 
(۲ نسخهٔ میانی توسط کاربر مشابهی که نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{دیگر کاربردها|بهبهانی}}
 
{{بهبود منبع|تاریخ=۱۸ اکتبر ۲۰۱۴}}
 
{{جعبه شهر ایران
 
|نام‌رسمی=بهبهان
 
|روی‌نقشه=آری
 
|عرض‌جغرافیایی=۳۰٫۵۹۵۹
 
|طول‌جغرافیایی=۵۰٫۲۴۱۷
 
|تصویر=
 
|اندازه‌تصویر=۲۵۰
 
|برچسب تصویر=
 
|استان=خوزستان
 
|بخش= دارای ۳ بخش [[بخش مرکزی شهرستان بهبهان|مرکزی]]- بخش زیدون و تشان و شهر منصوریه
 
|دهستان= دودانگه
 
|نام‌محلی= بهبهو
 
|نام‌های‌دیگر=
 
|نام‌های‌قدیمی=آریاگان، ارجان
 
|سال‌شهرشدن=
 
|جمعیت = ۱۰۷٬۴۱۲ نفر
 
|رشدجمعیت=
 
|تراکم‌جمعیت=
 
|زبان=،<ref>http://www.iranicaonline.org/articles/behbahan-also-pronounced-behbehan-iranian-city-and-county-sahrestan-in-the-province-of-kuzestan</ref> فارسی،
 
([[گویش بهبهانی]])،<ref>[http://www.iranicaonline.org/newsite/ دانشنامه ایرانیکا]، سرواژه بهبهان.</ref><ref>[http://www.iranicaonline.org/newsite/ دانشنامه ایرانیکا]، سرواژه بهبهان.</ref>
 
|مذهب=شیعه
 
|مساحت=۳٬۱۹۵ کیلومتر مربع
 
 
|ارتفاع= ۳۲۵ متر
 
|میانگین‌دما=۳۰
 
|میانگین‌بارش‌سالانه=۳۶۶میلی‌متر
 
|شمارروزهای‌یخبندان=ندارد
 
|شهردار= نصراله پیدایش
 
|فرماندار= فرهاد باذلی محبوب
 
|ره‌آورد= [[گل نرگس]] و [[ماست]]  و[[خرما]]
 
|پیش‌شماره=۰۶۱
 
|وب‌گاه=
 
|جمله‌خوشامد=به شهر بهبهان خوش آمدید
 
|پانویس=
 
}}
 
 
'''بهبهان''' شهری است در جنوب غربی [[ایران]]. شهر بهبهان مرکز [[شهرستان بهبهان]] در جنوب شرقی استان [[خوزستان]] است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیت شهرستان بهبهان ۱۰۷٬۴۱۲ نفر بوده است.<ref>{{سرشماری ۱۳۹۰|06}}</ref>
 
'''بهبهان''' شهری است در جنوب غربی [[ایران]]. شهر بهبهان مرکز [[شهرستان بهبهان]] در جنوب شرقی استان [[خوزستان]] است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیت شهرستان بهبهان ۱۰۷٬۴۱۲ نفر بوده است.<ref>{{سرشماری ۱۳۹۰|06}}</ref>
  
آب و هوای بهبهان، آب و هوای نیمه بیابانی یا کوهپایه‌ای است و حداکثر دمای مطلق بهبهان بیش از ۵۰ درجه در تیر و مرداد و حداقل کمتر از صفر درجه در اواخر آذر و دی می‌رسد.
 
 
== نام‌گذاری ==
 
* واژه «بَهو» به معنای [[کوشک]] می‌باشد. کوشک را قصری می‌گویند که در اطراف آن باغ قرار داشته باشد. پس از تخریب ارجان (شهری که در فاصله ۳ کیلومتری شمال بهبهان قرار داشته)، اهالی آنجا در محل «بَهو» خانه‌هایی بهتر از خانه‌های پیشین خود می‌سازند که شباهت به کوشک داشته‌اند. به این خانه‌ها در لفظ اهالی بومی «بهبهو» گفته می‌شده است.<ref>{{یادکرد|کتاب=نام مکان‌های جغرافیایی در بستر زمان|نویسنده = مهرالزمان نوبان|ناشر =انتشارات ما|چاپ=اول|شهر=تهران|صفحه=۱۱۸|سال=۱۳۷۶|شابک=964-6497-00-4}}</ref>
 
* برخی از مورخان معتقدند که ساکنان اولیه این شهر، بهان (سیاه‌چادر) نشین بوده‌اند و چون خانه‌های خود در این مکان را از سنگ و گچ ساختند، در زمستان و تابستان آسایش بهتری در آنها نسبت به چادر داشتند. پس آنجا را «به‌بهان» یهنی بهتر از [[سیاه‌چادر]] نامیدند.<ref>{{یادکرد|کتاب=خوزستان، کهگیلویه و ممسنی|نویسنده = احمد اقتداری|ناشر =انجمن آثار ملی|شهر=تهران|صفحه=۲۲۴ و ۲۶۸|سال=۱۳۵۹}}</ref>
 
 
== پیشینهٔ تاریخی بهبهان ==
 
تاریخ بهبهان همواره و همه جا با تاریخ ارگان همراه بوده و اساساً یکی محسوب می‌شود، شهر قدیمی بهبهان (اَرْجان یا اَرَجان،<ref>{{یادکرد-دهخدا|عنوان = ارجان | بازیابی = ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۴}}</ref> تلفظ عربی ارگان ـ در زبان عربی حرف «گ» وجود نداشت به صورت «ج» تلفظ می‌شد) بواسطهٔ اشیاء بدست‎آمده در کشفیات باستان‌شناسی در سال ۱۳۶۱ هجری شمسی تاکنون قدیمی‌ترین دوره تاریخی آن معلوم شده که نشان از هزاره دوم پیش از میلاد مسیح دارد؛ گور مکشوفه کتین هوتران فرزند پادشاه ایلامی که در هزاره‎دوم پیش از میلاد مسیح سلطنت می‌کرده همراه با جام ارجان و حلقهٔ قدرت، شوکت و عظمت فرهنگی و هنری ارجان را به نمایش می‌گذارد و با عرضهٔ اطلاعات گران‌بهایی، تاریخ بهبهان را معلوم می‌دارد که این شهر قدیمی چگونه از نشر فرهنگی بر تارک منطقه می‌درخشیده است.
 
 
این شهر از دیرباز مرکزیت منطقه ارگان و کهگیلویه را بر عهده داشته‌است. [[ارجان]] در زمان [[ساسانیان]] در محلی که هم اکنون در بخش شمال بهبهان واقع است و یادگارهایی از تمدن [[عیلامی]] را در خود جای داده‌است بازسازی شده و به نام [[آریاگان]] نامیده شد. آریاگان در زمان ساسانیان یکی از چهار شهر مهم ایران بود. زمین‌های حاصلخیز و آب کافی که از رودخانه‌های مجاور تامین می‌شد باعث رونق کشاورزی این منطقه شده بود. قرار گرفتن بر راه بین فلات ایران و جلگه [[خوزستان]] ارگان را به مرکز تجاری تبدیل نموده بود که اهمیت راهبردی غیرقابل انکاری داشت. بیشتر زمینهای آریاگان به کشت انگور و [[زیتون]] اختصاص داشت و گونه‌های مختلف غلات در ارگان بسیار پربار بودند. بعضی از مورخین آمدن آرین‌ها را به آسیای غربی به قرن چهار دهم قبل از میلاد و برخی به دو هزار سال قبل از میلاد مربوط می‌دارند. چون آثار عیلام و کلدانیان در نزدیکی‌های ارجان از سنگ نبشته‌ها و حجاری‌های تنگ سروک و غیره موجود است معلوم می‌گردد که ارجان از شهرهای پیش از مهاجرت آرین‌ها بوده است. مسعودی در کتاب مروج الذهب در شرح آتشکده‌های دوگانهٔ قدیم ایران می‌نویسد: <<آتشکده دیگری در شهر ارگان فارس بود و به روزگار بهراسف بنا شده بود. این آتشکده پیش از ظهور زردشت، پسر اسبیمان پیغمبر مجوس بوده است>>. بعدها بر اثر زمین‌لرزه و شکستن سدی که بر رودخانهٔ [[تاب]]/[[طاب]] ([[مارون]] کنونی) بسته شده بود ارگان به زیر آب رفت. مردمی که از زمین‌لرزه در منطقه‌ای که پیش از آن محل نیایششان بود و [[بهان]] نامیده می‌شد گرد هم آمدند و برای چندگاهی آنجا زیستند. بعدها گروهی از مهاجرین [[یهودی]]  به این افراد افزوده شدند و در محلی که بهتر از «بهان» بود شهری را بنا کردند که به «بهان» نامیده شد. در همین زمان و پس از تقسیمات جدید کشوری بهبهان از [[استان فارس]] جدا شده و به [[استان خوزستان]] پیوست.
 
 
== مردم ==
 
امروزه جمعیت بهبهان را ترکیبی از پارسی‌تبارهای بهبهانی و هم‌چنین قوم  [[لر]]  به علاوهٔ اقلیتی از مهاجرین عرب (چند دهه اخیر) تشکیل می‌دهند. {{مدرک|تاریخ=۱۸ اکتبر ۲۰۱۴}}مردم بهبهان فارسی را به [[گویش بهبهانی]] تکلم می‌کنند که گونه‌ای بسیار کهن از سخن گفتن پارسی بوده، از گویش‌های قدیمی و غالب مردم این شهر می‌باشد و از جمله گروه "زبان‌های ایرانی جنوب غربی" محسوب می‌شود ."گویش بهبهانی" از گویش‌های فارسی رایج در استان خوزستان و از بازماندگان پهلوی پارسیک است. گویش بهبهانی بسیار شبیه به گویش دشتی- تنگستانی است که در شهر بهبهان در جنوب شرق خوزستان به آن گفتگو می‌شود.
 
 
== گل نرگس بهبهان ==
 
قدیمی‌ترین نرگس‌زار ایران متعلق به شهرستان بهبهان است که قدمت آن به دوران [[قبل از میلاد مسیح]] بازگشته و در حال حاضر برای حفظ بقای خود به توجه ویژه مسئولان نیاز دارد.{{مدرک|تاریخ=۱۸ اکتبر ۲۰۱۴}}
 
این گل در جشنواره گل هلند (سال ۱۹۹۲ میلادی) رتبه نخست را به خود اختصاص داده.. '''
 
 
در ایران به علت نبود آگاهی و معرفی کافی و عدم تبلیغ درباره آن و شناسانده نشدنش تاکنون از خاستگاه آن (دشت‌های بهبهان) اطلاعات کافی منتشر نشده است.
 
گل دهی نرگس همه ساله از نیمه دوم سال آغاز و تا پایان بهمن و گاهی نیز نیمه اول اسفند در بهبهان ادامه دارد. در اصل هر وقت گل نرگس وجود دارد سرما (ی مطبوعی) هم در کنار آن ادامه دارد.
 
در نرگس زارهای بهبهان چهار نوع گل نرگس شناسایی شده است که نرگس شهلا وسعت بیشتری را در این مناطق به خود اختصاص داده است.
 
از انواع دیگر گل نرگس هم می‌توان به پُر پر یا شصت پر، پنجه گربه‌ای و مسکین اشاره کرد.
 
 
== حوزه‌های علمیه ==
 
این شهر دارای ۵ حوزه علمیه برادران و خواهران به نام‌های: حوزه علمیه امامزاده فضل  ساختمان۱و۲، حوزه علمیه امام صادق، مدرسه علمیه مرتضوی، حوزه علمیه امامزاده ابراهیم  و حوزه علمیه طوبی (خواهران) است.
 
 
== فقهای بهبهان ==
 
از علمای بهبهان می‌توان به [[وحید بهبهانی]]، معروف به استاد کل، سید [[عبدالله بهبهانی]] از سران مشروطه، علی بهبهانی صاحب تفسیر بی‌نقطه قرآن و [[سید علی بهبهانی]] را نام برد.
 
 
== امامزادگان بهبهان ==
 
این شهر با وجود داشتن تعداد زیادی از امامزادگان و نوادگان اهل بیت که در نوع خود کم‌نظیر است به خود می‌بالد. حضرت فضل بن موسی  فرزند بلافصل موسی بن جعفر  و حضرت حیدر بن موسی  و امامزاده شاه میرعالی حسین  از امامزادگان معروف این شهر هستند.
 
 
== فاجعهٔ بمباران موشکی مدرسهٔ  پیروز بهبهان ==
 
{{اصلی|بمباران مدرسه‌های ایران توسط عراق}}
 
در حدود ساعت ۱۷:۱۰ بعدازظهر [[۴ آبان]] [[۱۳۶۲]]، در حالی که دانش‌آموزان نوبت عصر [[مدرسهٔ حمداللّه پیروز]] بهبهان در کلاس‌های درس خود بودند از سوی دشمن بعثی مورد اصابت حملهٔ موشکی قرار گرفتند که بر اثر آن ۶۹ دانش‌آموز، ۱ خدمتگذار و ۴ معلم کشته و ۱۳۰ دانش‌آموز و ۱۳ معلم دیگر زخمی شدند. شدت حمله به حدی بود که ساختمان مدرسه کاملاً نابود شد و دوچرخه‌های دانش‌آموزان تا فاصلهٔ بسیار دوری از محل وقوع حادثه پرتاب شد. موشک‌های استفاده شده در این حمله، ساخت [[شوروی]] و [[فرانسه]] بودند. عمق این فاجعه به حدی بود که آیت‌الله سید [[روح‌الله خمینی]](امام خمینی و بنیان‌گذار [[جمهوری اسلامی]]) و آیت‌الله [[سید علی خامنه‌ای]] (رهبر کنونی ایران) در خصوص آن صحبت کرده و آن را حادثه‌ای بسیار تلخ و دردآور توصیف کرده‌اند.<ref>http://www.jomhourieslami.com/1386/13860814/13860814_jomhori_islami_17_vigeh.HTML#matlab_6</ref>
 
 
== شاعران و موسیقی دان‌های مشهور ==
 
از شاعران نامی بهبهان می‌توان از [[میرزای شوقی]] ([[دوران قاجار]]) نام برد که مجموعهٔ اشعار او به تازگی گردآوری و با نام [[دیوان اشعار]] میرزای شوقی چاپ شده‌است.
 
از موسیقیدان‌های بهبهان نیز می‌توان به نکیسا (متفاوت از [[نکیسا|نکیسای]] نامی) اشاره نمود که در نوازندگی [[تار]] و [[آواز]] چیره‌دست بود.
 
 
== صنایع دستی بهبهان ==
 
بهبهان از قدیم دارای صنایع‎دستی متنوعی بوده که با برچیده شدن [[راسته بازار]] تحولات اقتصادی و ظهور مشاغل جدید اکثر آنها از میان رفته‌اند مهمترین آنها عبارت بودند از مسگری، ورشوسازی، ساخت قلیان، ظروف سفالی، عبابافی، نمدمالی، لحاف‌دوزی، تولید کلاه نمدی، گیوه و … از این میان در حال حاضر تنهاعبابافی، نمدمالی، لحاف‌دوزی و گیوه‌دوزی باقی‌مانده است.
 
 
== اماکن تاریخی بهبهان ==
 
دیوار و خندق اطراف شهر، مجموعهٔ ارجان (گور مکشوفهٔ کیدین‎هوتران)، نبردگاه آریوبرزن در کوه‌های تنگ تکاب، کتیبهٔ تنگ‎تکاب، آتشکدهٔ چهارطاق (خیرآباد)، بقعهٔ بشیر‎نذیر (مقبرهٔ دو برادر یهودی)، نارین قلعه (تخریب شده)، مسجد جامع و راسته‎بازار، مقوم (از بین رفته)، آب‎انبار و برکه‌ها، عمارت کلاه‎فرنگی (تخریب شده)، مجموعهٔ بکان (پل، حمام)، پل خیری مح‎خان (خیرآباد)، [[قلعه مدرسه]] (خیرآباد)، برج‌های رضاخانی، خرابه‌های کلگه‌زار، کتیبهٔ تنگ سروک.
 
 
بافت تاریخی شهر بهبهان که قدیمی‌ترین منطقهٔ بهبهان فعلی پس از ارجان است، از شمال به خیابان شریعتی، از جنوب به خیابان  گرایمی، از شرق به خیابان نحوی و ادامهٔ آن به موازات مسیل آبخروار تا خیابان شریعتی و از غرب به خیابان پیروز منتهی می‌شود؛ خیابان عدالت و خیابان جوانمردی بصورت دو محور عمود برهم از وسط این ناحیه عبور می‌کند که خیابان جوانمردی فعلی، سال‌ها قبل به صورت مسیلی از وسط شهر می‌گذشته و حد فاصل بین دو قوم قنوات و بهبهان بوده است؛ مساحت کلی این منطقه حدود ۱۴۶ هکتار است.
 
 
از دیگر ویژگی‌های این بافت وجود بیش از ۸۴ مسجد، حسینیه و امامزاده در لابه‌لای اماکن مسکونی آن است؛ قدمت بیشتر خانه‌هایی که در این بافت واقع شده‌اند به دوره‌های قاجار و پهلوی می‌رسند، از ویژگی‌های معماری این بناها می‌توان به وجود زیرزمین، در اثر آنها وجود ایوان با ستون‌های مدور، سردرهای قوسی به صورت نیم دایره و آجرکاری‌های زیبا در نمای بیشتر آنها اشاره کرد.
 
 
== اماکن دیدنی طبیعی بهبهان ==
 
 
باغستان‌های زیبای منصوریه، منطقهٔ تنگ‎تکاب، روستای تنگ‎بن، کوه خائیز، تنگ سروک، دره گرمابه، امامزاده شیرعلی، باغ بهو از جمله اماکن دیدنی طبیعی و منحصربه‌فردی است که هر ساله باعث جذب گردشگران زیادی به این شهرستان شده است.
 
 
== اماکن تفریحی غیرطبیعی بهبهان ==
 
پارک جنگلی سلمان‎فارسی (جادهٔ اهواز)، [[پارک جنگلی]] ارجان (جاده سیمان ـ نرگس‌زار)، پارک ساحلی کریا (شهروند)، اردوگاه رجایی (جاده اهواز)، پارک ساحلی خارستان (جاده اهواز) پارک ساحلی شبدری (جاده اهواز در کنار پل مارون) از جمله مراکز تفریحی غیرطبیعی است که در سال‌های اخیر در این شهرستان احداث شده است. مجموعه فرهنگی، تفریحی و ورزشی خارستان که در بالا به آن اشاره شد یکی از مجموعه‌های بسیار دیدنی شهرستان بهبهان است.
 
 
این مجموعه در شمال‎غربی بهبهان، در ۳ کیلومتری جاده بهبهان- اهواز، واقع شده‌است و فاز اول آن با وسعت ۲۵ هکتار توسط شهرداری در کنار رودخانهٔ مارون احداث شده‎؛ نمای کلی این مجموعه بیضی شکل بوده و بیشه‌های طبیعی از انواع گون در مرکز آن قرار دارد و جاده آسفالته‌ای اطراف این بیشه‌ها کشیده شده است؛ در ضلع شرقی آن دو راه فرعی وجود دارد که اولین راه به دریاچه‌ای که با وسعت ۵/۱ هکتار ساخته شده و بزرگ‌ترین دریاچه مصنوعی استان خوزستان است و دارای امکانات قایق سواری است و دومین راه به چهار قلعه [[زمین فوتبال]] و [[والیبال ساحلی]] (هر کدام ۲ قطعه) ختم می‌شود؛ ضلع غربی مجموعه موازی با رودخانهٔ مارون است و میان رودخانه و پارک یک جاده ساحلی به طول ۱۱۰۰ متر کشیده شده که در کنارهٔ آن، تعداد ۱۴۰ سکو دایره‌ای‎شکل به‌منظور استفاده خانواده‌ها ساخته شده‎؛ امتداد این سکوها به بیشه‌ای زیبا و طبیعی ختم می‌شود که همچنان دست نخورده باقی‌مانده‎؛ در قسمت جنوب غربی پارک پیست دوچرخه‌سواری به وسعت یک هکتار ساخته شده است. انتهای پارک ساحلی خارستان به پارک ساحلی منتهی می‌شود که در کنار رودخانه و پل مارون واقع است و شامل ۳۰ سکوی سیمانی جهت آسایش خانواده‌ها، آبنماها و محوطه چمن اطراف آن است و در شمالی ترین قسمت آن پارک بادی باب اسفنجی قرار دارد.
 
 
برنامه‌های در نظر گرفته شده برای این مجموعه طی سه فاز اجرا می‌شود و تا کنون فاز اول آن اجرا شده که به طور کلی شامل احداث دریاچه، زمین [[فوتبال ساحلی]] (دو قطعه)، زمین والیبال ساحلی (دو قطعه)، پیست [[دوچرخه سواری]] و احداث ۱۴۰ سکو و خیابان‎سازی بوده و فاز دوم شامل ساحل‎سازی و احداث سکوی ماهیگیری است.
 
 
== اماکن مذهبی مشهور بهبهان ==
 
امامزاده حیدربن موسی کاظم  و امامزاده حضرت علی،  امامزاده شاه‌میر عالی‎حسین، امامزاده شاه فضل بن موسی کاظم، امامزاده شاهزاده حسین، امامزاده بی‌بی خدیجه، امامزاده بی‌بی زبیده‎خاتون، امامزاده بی‌بی صالحه بیگم، امامزاده گل بی بی  امامزاده ابراهیم، امامزاده شیرعلی، امامزاده اباذر، امامزاده عبد الله (در خیابان جوانمردی) و سید فقیه، آخوند ملاعلی بهبهانیاز جمله اماکن متبرکه و مذهبی مشهور بهبهان بوده که همیشه پذیرای مردم منطقه و همچنین استان‌های همجوار است.
 
 
== کاروانسرای معروف و تاریخی خیرآباد بهبهان ==
 
 
بنای کاروانسرا (مدرسه) خیرآباد که با شماره ۳۸۴۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده در ۲۵ کیلومتری شرق بهبهان در روستای خیرآباد (قلعه مدرسه) با چهار قرن قدمت در سال ۱۰۸۹ ه. ق همزمان با سلطنت [[شاه سلیمان صفوی]]، به دستور حسین علی‎خان زنگنه (حاکم ایالات بهبهان و کهگیلویه) ساخته شد؛ وسعت این بنا که تماماً از آجر پخته و گچ ساخته شده است، در ابتدا ۹ هزار ۹۴۳ متر مربع بوده و دارای قسمت‌های مختلف از جمله مسجد، حجره برای معلمان، آشپزخانه، حمام و بازارچه بود، که هم‎اکنون تنها بنای اصلی مدرسه (حدود ۲۵۰۰ متر مربع) باقی‎مانده و آثار بقیه بناها از بین رفته به دلیل اینکه از سال ۱۱۳۵ ه. ق که علمای اخباری در آن اقامت کردند، از این محل به عنوان برج و بارویی مستحکم به‌منظور مقابله و مباحثه علمی‌با آیت‌الله [[وحید بهبهانی]] استفاده می‌کردند؛ از این زمان به بعد [[مدرسه خیرآباد]] به قلعه مدرسه معروف شد.
 
 
== راسته بازار معروف بهبهان ==
 
این مجموعه که با شماره ۳۷۶۹ در فهرست آثار ملی ثبت شده در حال حاضر قدیمی‌ترین بازار شهر بهبهان است که در زمان گذشته مرکز ثقل تجاری شهر بهبهان و حومه آن بوده‎؛ این مجموعه که متعلق به [[دورهٔ قاجار]] است دارای چندین راسته بوده که حرفه‌های مختلف در راسته‌های مخصوص به خود فعالیت داشتند؛ در حال حاضر تنها یک راسته از آن باقی‎مانده‎؛ برروی دیوار راسته باقی‎مانده دو کتیبه قرار دارد؛ مصالح به کار رفته در ساخت ابزار سنگ و گچ است و از ویژگی‌های آن می‌توان به سقف گنبدی حجره‌ها و کاربرد طاق و تویزه در پوشش سقف راسته اشاره کرد.
 
 
== حمام بکان ==
 
این حمام متعلق به دورهٔ ساسانی و مرتبط با شهر قدیم ارجان است و در کنار رودخانهٔ مارون در نزدیکی روستای امام رضا واقع شده‎؛ معماری این بنا به صورت چهار ایوانی است که در حال حاضر به علت اینکه کف آن تا ارتفاع زیادی بر اثر ریزش سقف‌ها و سنگ‌های کناره دره پر شده‎است، پلان آن کاملاً دیده نمی‌شود، یک قسمت مربع شکل مرکزی است که چهار ایوان در چهار جهت آن قرار داشته‎، ایوان‌ها که در روی چهار ستون قرار داشت‌ه‌اند با طاق‌های جناقی به هم متصل شده و قسمت مرکزی سقف گنبدی شکل داشته که در حال حاضر ریخته‌است.
 
 
== پل تاریخی ارجان ==
 
این پل که در کنار رودخانه مارون در نزدیکی روستای امام رضا  و قدمگاه امام رضا  واقع شده که متعلق به دورهٔ ساسانی است. این پل دارای دهانه‌ای طاق مانند در دست راست رودخانه باقی‌مانده و چند پل و سنگفرش بستر زیر پل نیز در حول و حوش بالا و پایین دیده می‌شود؛ همه آثار به جامانده ساسانی بوده و از سنگ و ملات گچ ساخته شده است؛ آثار پل کوچک دیگری پائین‌تر از پل بزرگ‌تر دیده می‌شود.
 
 
== صنایع و معادن ==
 
صنایع شهرستان بهبهان به دو دسته صنایع ماشینی و دستی تقسیم می‌شود. صنایع ماشینی نیز شامل صنایع سبک (صنایع غذایی، چوب و وسایل حمل و نقل) و [[صنایع سنگین]] (صنایع مربوط به نفت و انواع معادن و سنگهای ساختمانی) می‌شود. کارخانه سیمان، آجر ماشینی ملامین سازی، ظروف آلومینیوم، کابینت سازی، قند سازی، بسته بندی خرماو... از مهم ترین کارخانه‌های این منطقه محسوب می‌شوند.
 
از منابع و معادن زیر زمینی این شهرستان می‌توان به نفت، گاز، سنگ‌های آهک، سنگ گچ، خاک رس، شن، ماسه و مواد اولیه برای تولید سیمان اشاره کرد. وجود زمین‌های حاصل خیز برای کشاورزی، پتانسیل کامل منطقه برای دامداری، غنی بودن از لحاظ معادن و منابع زیرزمینی و شکوفایی صنایع اعم از صنایع دستی و ماشینی سبک و سنگین، بازرگانی این منطقه را رونق بسیار بخشیده و برخی از مردم این شهرستان دارای شغل بازرگانی هستند.
 
 
[[نیروگاه سیکل ترکیبی بهبهان]] نیز از منابع تأمین انرژی در این شهر است.
 
 
== مکان‌های فرهنگی و ورزشی شهرستان ==
 
=== پارک‌ها و بوستان‌ها ===
 
{{Div col|cols=۲}}
 
* پارک بزرگ قائم
 
* پارک ساحلی شهروند (کریا)
 
* پارک ساحلی مارون (خارستان)
 
* پارک بزرگ بعثت
 
* پارک بزرگ کوثر
 
* [[پارک بانوان (در حال ساخت]]
 
* پارک جعفر شریف‌نیا
 
* پارک آزادگان
 
* پارک جنگلی سلمان فارسی
 
* پارک جنگلی رضوان
 
* پارک بزرگ نرگس بهبهانی
 
* بوستان پردیس
 
* بوستان ابوعلی سینا
 
* پارک امیرکبیر
 
* پارک دانش آموز
 
* [[بوستان دانشجو]] و...
 
* پارک شبدری
 
{{Div col end}}
 
 
=== سینما ===
 
* بهبهان دارای یک سینما می‌باشد که در [[مرکز شهرستان]] واقع شده‌است. این سینما چند سالی است که بنا به دلایلی تعطیل می‌باشد.
 
وبی همتی مسئولین این شهر برای [[راه‌اندازی]] دوباره ان شهره شهر است.
 
 
=== ورزشگاه‌ها و سالن‌های ورزشی ===
 
{{Div col|cols=۲}}
 
* ورزشگاه ۲۲ بهمن
 
* سالن ورزشی بقایی
 
* سالن ورزشی جانبازان
 
* سالن ورزشی شجاعت
 
* سالن ورزشی خانواده
 
* سالن ورزشی علی ابن ابی طالب
 
* سالن ورزشی شهدای مخابرات
 
* استخر سرپوشیدهٔ خانواده
 
* استخر سرپوشیدهٔ جانبازان
 
* سالن ورزشی ولایت
 
{{Div col end}}
 
 
== میادین اصلی شهر ==
 
از مهمترین میادین شهر بهبهان می‌توان به: میدان جوانمردی (مرکز شهر). میدان بانک ملی - میدان مراحل - میدان شیراز (بسیج) - میدان ارجان - میدان هلال احمر (شیر خورشید سابق) - میدان قدس (بیدبلند)- میدان پرستار، میدان شهدای شیمیایی- میدان دانشجو - میدان معلم- میدان یادمان (استیل) و میدان ابن سینا و تعدادی دیگر از میدان‌های جدید اشاره کرد.
 
 
== مراکز تجاری مهم شهر ==
 
[[پرونده:Ariagan.jpg|بندانگشتی|چپ|مجتمع تجاری تفریحی آریاگان]]
 
* مجتمع تجاری، تفریحی، فرهنگی آریاگان
 
* مجتمع تجاری سی تی استار (ستارهٔ شهر)
 
* مجتمع تجاری امیر کبیر
 
* خیابان عدالت
 
* خیابان جوانمردی (خروا)
 
 
== کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی ==
 
* کتابخانهٔ علامهٔ طباطبایی
 
* کتابخانهٔ کوثر
 
* کتابخانهٔ حاج محمد جعفر بهبهانیان
 
* نگارخانهٔ میرزا شوقی
 
* فرهنگ سرای حاج محمد جعفر بهبهانیان
 
 
== مراکز درمانی و بیمارستانی ==
 
{{Div col|cols=۲}}
 
* [[بیمارستان شهیدزاده بهبهان]]
 
* [[بیمارستان فریده بهبهانی]]
 
* مجتمع پزشکی مرکزی
 
* مرکز [[تصویر برداری پزشکی]] پارسیان (پیشرفته)
 
* [[بیمارستان مصطفی خمینی بهبهان]]
 
* بیمارستان حضرت ولی عصر (در حال ساخت)
 
* بیمارستان خصوصی مهرگان
 
* مرکز [[تصویر برداری]] پزشکی موسوی پور (پیشرفته)
 
* مرکز درمانگاهی کوثر
 
* و سایر مراکز درمانی سطح شهر
 
{{Div col end}}
 
 
== مراکز اقامتی (هتل‌ها، مسافرخانه‌ها) ==
 
[[پرونده:Pelaj marun.jpg|بندانگشتی|چپ|ویلاهای سد مارون بهبهان]]
 
* هتل بزرگ مارون
 
* ویلاهای مارون (حاشیهٔ [[دریاچهٔ سد]] مارون)
 
* هتل سه ستارهٔ (در حال ساخت)
 
* مسافرخانهٔ نور
 
* مسافرخانهٔ استقلال
 
 
== ترابری ==
 
=== فرودگاه ===
 
بهبهان دارای یک فرودگاه نظامی می‌باشد که متعلق به [[پدافند هوایی]] این شهر بوده و بعنوان فرودگاه اضطراری و پشتیبان فرودگاه امیدیه بوده‌است و برای آن تاسیس شده و بعداً با هماهنگی فرمانداری و [[نیروی هوائی]] پروازهایی در هفته به مقصد تهران و بالعکس با استفاده از پروازهای C-۱۳۰ [[نیروی هوایی]] داشته‌است؛ ولی بنا به دلایلی در حال حاضر از این فرودگاه به جز مقاصد نظامی به هیچ عنوان استفاده نمی‌شود.
 
 
=== راه‌آهن ===
 
متأسفانه بهبهان فاقد [[ایستگاه راه آهن]] می‌باشد، ولی بنا به برنامه‌هایی که توسط دولت اعلام شده‌است قرار است خط راه آهن شیراز، اهواز که عملیات اجرایی آن از اواخر سال ۹۱ شروع می‌شود از این شهرستان عبور کند.
 
 
=== پایانهٔ مسافربری ===
 
شهرستان بهبهان دارای یک پایانه مسافربری می‌باشد.
 
افزون بر این سازمانها و نهادهای مسافربری بسیاری در جای جای شهر برپا می‌باشد که کار ترابری مسافران را برای سفرهای درون استانی و برون استانی بر دوش دارند. از بهبهان روزانه اتوبوس‌هایی راهی تهران - اصفهان - شیراز - بوشهر، عسلویه - آبادان - اهواز و ماهشهر می‌شوند که از این میان ترددهای بین بهبهان و اهواز از همه بیش تر است.
 
 
=== پایانه میوه و تربار ===
 
بهبهان دارای ۱ میدان میوه و تره بار بزرگ می‌باشد که بخش عظیمی از مرکبات و سیفیجات استان و شهرستان از آنجا به اکثر نقاط کشور حمل می‌شوند.
 
 
== نهادهای آموزشی ==
 
* [[دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیا]]
 
* [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان]]
 
* [[دانشگاه علوم پزشکی بهبهان]]
 
* [[دانشگاه فرهنگیان]]
 
* [[دانشگاه پیام نور بهبهان]]
 
 
== کوی‌ها و مناطق شهری ==
 
از مهم‌ترین مناطق شهری می‌توان به کوی فرهنگسرای بهبهانیان، کوی فرهنگیان، منطقه قائم، کوی محمد جعفری، کوی مالک اشتر، منطقهٔ تختی - کوی حجت - کوی پلیس - کوی ذوالفقاری - منطقهٔ مطهری - عدالت -محلهٔ بقال‌ها - دانشگاه - اشاره کرد. همچنین تعداد زیادی محله در شهر وجود دارد که شامل:محل شاه فضل، شاه میرعالی حسین، امامزاده حیدر، محل بزرگ ملایان، محل ابوعلی‌ها، محل پر، محل خراسانی‌ها، محل ملک، گودچاهک، پهلوانان، کاروانسرا (گچپزان)، گود بقال، گودکولو، خروا (سرخط)، سده، لب آب، سبزپوشان، عقلایی‌ها، اوخسی‌ها (عصارخانه)، نو، سادات، ملامحسنی‌ها، خواجه خضر، کارگه، درویس، درویشها، بدیعا، شهرنو، [[محله آهنگران]] (گل بی بی)، بازارنو، محل معمارها، باقرخان، محله میدان (گله دارزاده), محل مسجد قوامی و بسیاری محلات دیگر اشاره کرد.
 
 
== جستارهای وابسته ==
 
* [[خوزستان]]
 
* [[علی بن قطب الدین بهبهانی]]
 
* [[شهر تشان]]
 
* [[منصوریه]]
 
  
 
== منابع ==
 
== منابع ==
سطر ۲۳۶: سطر ۶:
 
* [[مرکز آمار ایران]] (سر شماری سال ۱۳۸۵)
 
* [[مرکز آمار ایران]] (سر شماری سال ۱۳۸۵)
 
* کتاب شناسنامه بهبهان
 
* کتاب شناسنامه بهبهان
{{استان خوزستان}}
+
 
{{شهرستان بهبهان}}
+
 
 
[[رده:شهرستان بهبهان]]
 
[[رده:شهرستان بهبهان]]
 
[[رده:شهرهای استان خوزستان]]
 
[[رده:شهرهای استان خوزستان]]
 
[[رده:مناطق مسکونی در شهرستان بهبهان]]
 
[[رده:مناطق مسکونی در شهرستان بهبهان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۴:۱۹

بهبهان شهری است در جنوب غربی ایران. شهر بهبهان مرکز شهرستان بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیت شهرستان بهبهان ۱۰۷٬۴۱۲ نفر بوده است.[۱]


منابع

الگو:پانویس

  • الگو:سرشماری ۱۳۹۰