برمه

الگو:Coord الگو:جعبه اطلاعات کشور میانمار (بـِرمه پیشین) (نام رسمی: اتحادیه جمهوری میانمار) (نام برمه‌ای: ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်) کشوری است در آسیای جنوب شرقی. بزرگ‌ترین شهر این کشور رانگون است ولی پایتخت آن شهر نایپیداو می‌باشد. جمعیت میانمار بیش از ۶۰ میلیون نفر، زبان رسمی این کشور برمه‌ای و واحد پول آن کیات است.

۶۸ درصد از مردم میانمار از تبار برمه‌ای، ۹ درصد شان، ۷ درصد کارن و بقیه از دیگر اقوام هستند. ۸۹ درصد از مردم میانمار بودایی، ۴ درصد مسیحی، ۴ درصد مسلمان و ۱ درصد نیز پیرو آیین هندو هستند.

میانمار از نظر مساحت چهلمین کشور بزرگ جهان و از نظر جمعیت ۲۴امین کشور پرجمعیت جهان است.

میانمار، با نام پیشین برمه، از مستعمره‌های بریتانیا بود که در سال ۱۹۴۸ به استقلال رسید. از زمان استقلال، این کشور شاهد درگیری‌های درازمدت میان اقوام پرشمار خود بوده و یکی از طولانی‌ترین جنگ‌های داخلی را به خود دیده‌است.

برمه از ۱۹۶۲ تا ۲۰۱۱ تحت یک رژیم نظامی اداره می‌شد اما از پس از برگزاری انتخابات در سال ۲۰۱۲، این رژیم نظامی در سال ۲۰۱۱ رسماً پایان یافت و حکومتی نیمه‌نظامی جایگزین آن شد که این حکومت دست به یک رشته اصلاحات دموکراتیک زده‌است.

میانمار کشوری است با منابع زیاد اما اقتصاد آن یکی از کم‌توسعه‌یافته‌ترین اقتصادها در جهان است. جنوب برمه در سال ۲۰۰۸ در پی توفانی سهمگین به شدت ویران شد. در این سال نیمی از جمعیت میانمار از توفان نرگس زیان دیدند و در این کشور دست کم ۷۸ هزار نفر در نتیجه توفان نرگس جان باخته و ۵۶ هزار نفر نیز ناپدید شدند.

تاریخ

پرونده:IND 004723.jpg

200px

نخستین قومی که آثاری از تمدن خود را در برمه به‌جای گذاشتند، مردم پیو و مون بوده‌اند، که در شمال برمه سکونت داشتند. پس از آنها اقوام شان، کارون و کاچین از سرزمین‌های جنوب به مناطق امروزی برمه نفوذ کرده بودند.

در اواخر سده هشتم میلادی در اثر تسلط اقوام شان و کارن در جنوب و مرکز برمه مردم پیو به قسمت‌های شمالی رانده شدند. علت عقب رانده شدن این قوم گسترش سلطه تای بود، که در شمال و شمال شرقی برمه قدرت را در دست داشتند. قوم شان تا سده ۱۳۰ میلادی؛ در بخش‌هایی از برمه قدرت و حکومت را در دست داشتند، ولی در همین قرن این قوم عمدتاً به تایلند مهاجرت کردند.

در ۱۴۰۴ میلادی یک فرمانده نظامی برمه به نام آناوِرِاهتا به پادشاهی رسید، و دودمان موسوم به پاگان را بنیانگذاری کرد. این دودمان حدود دویست سال در برمه حکومت کرد.

در طی جنگ جهانی دوم، ارتش استقلال‌طلب برمه به‌وجود آمد و ارتش مزبور طی ۱۹۴۱ همراه با ارتش ژاپن وارد مناطق جنوبی برمه گردید. پس از یک درگیری سخت در ماه مه ۱۹۴۵ رانگون پایتخت برمه کاملاً به تصرف نیروهای محلی برمه درآمد، ژاپنی‌ها بیرون رانده شدند و چیرگی انگلستان دوباره بر کشور برمه برقرار شد.الگو:سخ کشور برمه که تحت استیلای انگلستان قرار داشت در سال ۱۹۴۸ استقلال خود را بدست آورد.

به طور کلی می‌توان گفت که به علّت اشغال کشور توسط نیروهای نظامی، تسلّط کامل نظامیان بر کشور و اجرای تدابیر شدید امنیتی و حفاظتی، سیاست فرهنگی مشخص و قابل توجهی از سوی دولتمردان کشور اتخاذ نگردیده و فرهنگ و هنر کشور همچنان در حالت سکون و انزوا باقی‌مانده‌است.

کشور به لحاظ فرهنگی شدیداً تحت تأثیر کشورهای همسایهٔ خود بر پایهٔ بودیسم است که با مؤلفه‌های محلی نیز آمیخته شده‌است. تنوع قومی در برمه نقش مهمی در سیاست و تاریخ این کشور داشته و کشور همچنان برای غلبه بر تنش‌های اجتماعی تلاش می‌کند.

نظامیان پس از کودتای سال ۱۹۶۲ توسط ژنرال نِ وین که منجر به سرنگونی دولت غیرنظامی نخست‌وزیر او نو شد حاکمیت را در این کشور به دست گرفتند. از آن زمان رهبری برمه تحت کنترل رهبر نظامی شورای صلح و توسعه درآمد. این شرایط تا سال ۲۰۱۱ ادامه داشت، زمانی که شورا به دنبال انتخابات سال ۲۰۱۰ منحل شد مراسم تحلیف ریاست جمهوری دولت غیرنظامی برگزار شد.

شورشهای ایالت راخین

پرونده:2007 Myanmar protests 7.jpg

200px

آغاز بحران به تجاوز جنسی ۳ مرد مسلمان به زنی بودایی برمی گردد که خشم مردم محلی و ماموران دولتی را برمی انگیزد، این ماجرا بهانه‌ای برای افراط طلبان جهت حمله به روستاهای مسلمان نشین و آتش زدن منازل آنها شد. این خشونت‌ها درحالی ادامه دارد که رئیس جمهور میانمار هفته گذشته اعلام کرد که مسلمانان شهروند میانمار نیستند.

در سال ۱۹۸۲ قانون حقوق شهروندی به تصویب رسید که به واسطه این قانون از میان ۱۴۴ قومیت موجود در میانمار ۱۳۵ قومیت حق شهروندی دریافت کردند و ۹ دسته از اقوام اقلیت از حق شهروندی محروم شدند که بزرگترین این قومیت‌های، قوم روهینگیا است.

دولت میانمار برای رفع اختلافات و مشکلات میان مسلمانان و بوداییان، سیاست کوچ اجباری کل ۶ میلیون مسلمان روهینگیایی را از منطقه آرکان اتخاذ کرده‌است. البته آمار رسمی جمعیت روهینگیا ۶ میلیون نفر است اما طبق آمار غیر رسمی جمعیت این قوم که صد در صد آنها مسلمان هستند به ۸ میلیون نفر می‌رسد. به واسطه این سیاست اتخاذ شده از جانب دولت قریب به ۱۵۰ هزار نفر از مسلمانان آرکان به بنگلادش، ۵۰ هزار نفر به تایلند و ۴۰ هزار نفر به مالزی و تعداد قابل توجهی به دیگر کشورهای آسیایی مهاجرت کردند.

در آخرین اظهار نظر رییس جمهوری میانمار بیان شده‌است که ۸۰۰ هزار نفر از این قوم را باید از میانمار اخراج کرد تا تنش‌ها پایان یابد.

سیاست

در حالی که برمه یکی از مستمرات بریتانیا بود، امضای موافقتنامه‌ای توسط ژنرال آنگ سان باعث شد که این کشور نهایتاً به استقلال برسد.

در سال ۱۹۷۴ طیّ یک همه‌پرسی ملی، جمهوری سوسیالیستی برمه رسماً تحت طرح‌ریزی قانون اساسی جدید، حیات دوباره یافت.

آنگ سان سوچی، دختر ژنرال سان، از رهبران جنبش استقلال طلبانه برمه، از سال ۱۹۸۸ فعالیت سیاسی خود را در آن کشور آغاز کرد. در آن سال، برمه دستخوش آشوب سیاسی بود که در سال ۱۹۸۹ به روی کار آمدن ارتش و بازداشت وی منجر شد. در انتخابات پارلمانی سال ۱۹۹۰، در حالیکه خانم آنگ سان سوچی همچنان در بازداشت بود، جنبش طرفدار دمکراسی به پیروزی چشمگیری در برمه دست یافت. وی به عنوان رهبر لیگ ملی برای دموکراسی برمه، در سال ۱۹۹۰ در انتخابات عمومی برمه پیروز شد ولی رهبران نظامی برمه این انتخابات را باطل اعلام کردند.

راهبان بودایی یکی از عوامل اصلی در تظاهرات سال ۲۰۰۷ علیه رهبران نظامی برمه بودند. پس از وقوع ناآرامی‌های پراکنده در اعتراض به افزایش قیمت سوخت بود که راهبان بودایی بزرگ‌ترین تظاهرات ضد دولتی پس از سال ۱۹۸۸ میلادی را ترتیب دادند که برای چند روز اوضاع را در رانگون، پایتخت و سایر مراکز جمعیتی ملتهب کرد.

دولت عاقبت برای سرکوب ناآرامی‌ها وارد عمل شد. سازمان ملل از کشته شدن ۳۱ نفر در روند سرکوب ناآرامی‌ها خبر داد در حالی که به ادعای راهبان بودایی تعداد واقعی کشته‌شدگان در این عملیات به مراتب بیشتر بوده‌است.

در پی انتخابات سال ۲۰۱۰، دولتی به ظاهر غیرنظامی اداره امور برمه را در دست گرفته و برخی اصلاحات سیاسی را به اجرا گذاشته که به عنوان مقدمه حرکت به سوی دموکراسی، با استقبال مخالفان داخلی و همچنین کشورهای غربی مواجه شده است.

تقسیمات کشوری

کشور میانمار به هفت ایالت (ပြည်နယ်) و هفت ناحیه (တိုင်းဒေသကြီး) تقسیم شده‌است. ناحیه‌ها مناطقی هستند که بیشتر ساکنانشان را مردم قوم بامار (قوم اکثریت در میانمار) تشکیل می‌دهند. ایالت‌ها در میانمار به طور معمول ناحیه‌هایی هستند که منطقه سکونت یک قوم مشخص اقلیت را شامل می‌شوند.

آمارهای جدول زیر مربوط به تاریح ۳۱ دسامبر ۲۰۰۱ است.

پرونده:Burma en.png

شماره	ایالت/استان	تعداد فرمانداری‌ها	تعداد شهرستان‌ها	تعداد شهرها	بخش‌ها	دهستان‌ها	روستاها
۱	ایالت کاچین	۳	۱۸	۲۰	۱۱۶	۶۰۶	۲۶۳۰
۲	ایالت کایاه	۲	۷	۷	۲۹	۷۹	۶۲۴
۳	ایالت کایین	۳	۷	۱۰	۴۶	۳۷۶	۲۰۹۲
۴	ایالت چین	۲	۹	۹	۲۹	۴۷۵	۱۳۵۵
۵	ناحیه ساگایینگ	۸	۳۷	۳۷	۱۷۱	۱۷۶۹	۶۰۹۵
۶	ناحیه تانینتاری	۳	۱۰	۱۰	۶۳	۲۶۵	۱۲۵۵
۷	ناحیه باگو	۴	۲۸	۳۳	۲۴۶	۱۴۲۴	۶۴۹۸
۸	ناحیه ماگوای	۵	۲۵	۲۶	۱۶۰	۱۵۴۳	۴۷۷۴
۹	ناحیه ماندالای	۷	۳۱	۲۹	۲۵۹	۱۶۱۱	۵۴۷۲
۱۰	ایالت مون	۲	۱۰	۱۱	۶۹	۳۸۱	۱۱۹۹
۱۱	ایالت راخین	۴	۱۷	۱۷	۱۲۰	۱۰۴۱	۳۸۷۱
۱۲	ناحیه یانگون	۴	۴۵	۲۰	۶۸۵	۶۳۴	۲۱۱۹
۱۳	ایالت شان	۱۱	۵۴	۵۴	۳۳۶	۱۶۲۶	۱۵۵۱۳
۱۴	ناحیه آیه‌یاروادی	۶	۲۶	۲۹	۲۱۹	۱۹۱۲	۱۱۶۵۱
	مجموع	۶۳	۳۲۴	۳۱۲	۲۵۴۸	۱۳۷۴۲	۶۵۱۴۸

جغرافیا

پرونده:Burma-CIA WFB Map.png

150px

برمه از شمال شرقی با چین، از شرق با لائوس، از جنوب شرقی با تایلند، از غرب با بنگلادش و از شمال غربی با هند مرز مشترک دارد و از جنوب غربی با خلیج بنگال و از جنوب با دریای آندامان محدود می‌شود.

یک سوم مرز خارجی برمه را مرز آبی تشکیل می‌دهد.

برمه دومین کشور آسیای جنوب شرقی از نظر گستردگی جغرافیایی‌ست.

برمه با مساحت ۶۷۸۵۰۰ کیلومتر مربع دومین کشور بزرگ آسیای جنوب شرقی است.

این کشور ۱۹۰۰ کیلومتر مرز آبی دارد.

سه رشته کوه اصلی در برمه وجود دارد که هر سه از شمال (هیمالیا) به جنوب کشیده شده‌اند.

اقتصاد

پرونده:Thanaka.jpg

250px

این کشور یکی از کشورهای آسیای جنوب شرقی است، متأثر از چند دهه رکود، سوءمدیریت و انزوا.

برمه کشوری حاوی منابع غنی است، اما اقتصاد آن کم ترین توسعه و پیشرفت را در جهان داراست.

تولید ناخالص ملی برمه ۵۳٫۱۴ میلیارد دلار و متوسط رشد اقتصادی آن ۵٫۵ درصد در سال است که پایین ترین رشد اقتصادی ناحیه مکونگ است.

در این میان، اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد و کانادا تحریم‌های اقتصادی سنگینی را علیه برمه تصویب کرده بودند.

مردم

میانمار طبق آخرین آمار بدست آمده جمعیتی بالغ بر ۷۵ میلیون نفر برخوردار است.

از این تعداد جمعیت تنها ۲۴ درصد در نواحی شهری زندگی می‌کنند.

مراقبت از سلامت برمه یکی از بد ترین کشورهای جهان است. سازمان سلامت جهان رتبه برمه را در جهان ۱۹۰ اعلام کرده‌است

زبان و خط

زبان برمه‌ای زبان مادری و رسمی این کشور، به زبان تبتی و زبان چینی نزدیکی دارد. خط برمه‌ای متشکل از حروفی دایره‌شکل است.

مذهب

٪ ۸۹ مردم این کشور پیرو آیین بودا هستند، ٪ ۴ مسیحی، ٪ ۴ مسلمان، ٪۱ روح‌باور و ۲ ٪ معتقد به ادیان دیگر هستند.

پرونده:Monywa-shwezigon-paya-d06.jpg

مونیوا شوزیگون پایا

برخی از مشهورترین بناهای بودایی مانند مدرسه تراوادا (Theravada)، صخره طلایی (Kyaiktiyo Pagoda) و شِوِِِدگن (Shwedagon Pagoda) در این منطقه قرار دارند.

تحصیلات

دولت میانمار هیچگونه تلاشی در جهت افزایش نرخ سواد بخصوص در مناطق روستایی انجام نداده‌است. در نتیجه سهم آندسته از افراد پانزده سالة میانماری که قادر به خواندن و نوشتن می‌باشند از ۶۰٪ در سال ۱۹۶۰ تنها به ۶۶٪ در سال ۱۹۷۰ افزایش یافت.

کلیه دانشگاههای کشور توسط دولت نظامی در سال ۱۹۸۸ تعطیل گردید. بدین ترتیب هنوز هیچگونه علامت یا نشانه ای که مبنی بر بازگشایی دانشگاههای برمه باشد وجود ندارد.

حقوق بشر

سازمان ملل متحد و تعدادی دیگر از سازمان‌ها سازگار و سیستماتیک نقض حقوق بشر را در این کشور گزارش داده‌اند، که از این موارد می توان به کودکان کار، قاچاق انسانی و عدم آزادی سخنرانی را نام برد. در سال‌های اخیر، رهبری نظامی و امتیازات بزرگی و دموکراسی فعالانه‌ای را برقرار کرده و به آهستگی قدم به آزادی و داشتن روابط با سازمان ملل متحد گذاشته‌است.

جستارهای ویژه

• آنگ سان سو چی

پیوند به بیرون

کتاب بسیار زیبای جورج اورول به نام روزهای برمه روزهای برمه در مورد حال و هوای شهر برمه در مدت استعمار بریتانیا است

• پس از نیم قرن به روزنامه‌های خصوصی در میانمار (برمه) اجازه انتشار داده شد
• آنگ سن سوچی؛ نماد مقاومت یا بازیگر سیاسی

الگو:جغرافیا-خرد