آسیا: تفاوت بین نسخه‌ها

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو
جز (Admin صفحهٔ آسیا: را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به آسیا منتقل کرد)
 
(یک نسخهٔ میانی توسط کاربر مشابهی که نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{دیگر کاربردها|آسیا}}
 
{{دادگان قاره‌ها
 
|image              = [[پرونده:Asia_(orthographic_projection).svg|alt=Globe centered on Asia, with Asia highlighted. The continent is shaped like a right-angle triangle, with Europe to the west, oceans to the south and east, and Australia visible to the south-east.|200px]]
 
|area                = ۴۴٬۵۷۹٬۰۰۰ کیلومتر مربع
 
|population          = ۴٬۱۶۴٬۲۵۲٬۰۰۰ نفر
 
|density            = ۸۷ نفر در هر کیلومتر مربع
 
|countries = ۴۹ کشور
 
|dependencies        =
 
{{Collapsible list
 
  | title      = {{voidd}}
 
  | frame_style = border: none; padding: 0;
 
  | list_style  = display: none;
 
  | 1 = [[آکروتیری و دکلیا]] | 2 = [[قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند]] | 3 = [[جزیره کریسمس]] | 4 = [[جزایر کوکوس]]
 
}}
 
|unrecognized =
 
{{Collapsible list
 
  | title      = {{voidd}}
 
  | frame_style = border: none; padding: 0;
 
  | list_style  = display: none;
 
  | 1 = [[آبخاز]] | 2 = [[نوار غزه]] | 3 = [[قره‌باغ]] | 4 = [[اوستیای جنوبی]] | 5 = [[جمهوری چین|تایوان]]
 
  | 6 = [[جمهوری ترک قبرس شمالی|قبرس شمالی]] | 7 = [[کرانه باختری]]
 
}}
 
|languages = [[زبان‌های آسیا|فهرست زبان‌ها]]
 
|time = [[گرینویچ+۲]] تا [[گرینویچ+۱۲]]
 
|internet = [[.asia|asia.]]
 
|cities =
 
{{Collapsible list
 
  | title      = {{voidd}}
 
  | frame_style = border: none; padding: 0;
 
  | list_style  = display: none;
 
  | 1 = [[توکیو]] | 2 = [[سئول]] | 3 = [[بمبئی]] | 4 = [[جاکارتا]] | 5 = [[اوساکا]]
 
  | 6 = [[شانگهای]] | 7 = [[مانیل]] | 8 = [[هنگ کنگ]] | 9 = [[تهران]] | 10 = [[کلکته]]
 
  | 11 = [[پکن]] | 12 = [[هانوی]] | 13 = [[دبی]]
 
}}
 
}}
 
 
'''آسیا'''{{صدا|آسیا.ogg|/ʌsɪɒ/}} پهناورترین و پرجمعیت ترین [[قاره]] کره زمین است. این قاره ۸٫۷٪ از مساحت سطح زمین و ۳۰٪ از مساحت خشکی‌های این سیاره را در بر می‌گیرد. ۶۰٪ جمعیت کره زمین نیز در این قاره زندگی می‌کنند.<ref>{{cite journal | url=http://www.economist.com/diversions/millennium/displayStory.cfm?Story_ID=346605 | title=Like herrings in a barrel | journal=The Economist | date=23 December 1999 | issue=Millennium issue: Population | publisher=The ''Economist'' online, The Economist Group}}.</ref>
 
'''آسیا'''{{صدا|آسیا.ogg|/ʌsɪɒ/}} پهناورترین و پرجمعیت ترین [[قاره]] کره زمین است. این قاره ۸٫۷٪ از مساحت سطح زمین و ۳۰٪ از مساحت خشکی‌های این سیاره را در بر می‌گیرد. ۶۰٪ جمعیت کره زمین نیز در این قاره زندگی می‌کنند.<ref>{{cite journal | url=http://www.economist.com/diversions/millennium/displayStory.cfm?Story_ID=346605 | title=Like herrings in a barrel | journal=The Economist | date=23 December 1999 | issue=Millennium issue: Population | publisher=The ''Economist'' online, The Economist Group}}.</ref>
 
بزرگ‌ترین و پرشمارترین کشورهای جهان در این قاره‌اند. آسیا به همراه اروپا خشکی بزرگ [[اوراسیا]] را می‌سازند. این قاره از شمال به اقیانوس منجمد شمالی، از جنوب به اقیانوس هند، از شرق به اقیانوس آرام و از غرب به دریای مدیترانه و بخش میانی روسیه مرزبندی شده‌است.
 
بزرگ‌ترین و پرشمارترین کشورهای جهان در این قاره‌اند. آسیا به همراه اروپا خشکی بزرگ [[اوراسیا]] را می‌سازند. این قاره از شمال به اقیانوس منجمد شمالی، از جنوب به اقیانوس هند، از شرق به اقیانوس آرام و از غرب به دریای مدیترانه و بخش میانی روسیه مرزبندی شده‌است.
  
 
== جغرافیا ==
 
== جغرافیا ==
[[پرونده:Delisle - L'Asie.jpg|بندانگشتی|چپ|450px|نقشه قدیمی از [[آسیا]] متعلق به سال ۱۷۰۰ میلادی از گیلوم دلیسه کارتوگراف فرانسوی{{سخ}}در این نقشه به نام [[خلیج فارس]] با عنوان فرانسوی Golfe Persique اشاره شده است. نام دریای خزر نیز ''کاسپین'' ذکر شده است.]]
 
 
کوه‌های [[اورال]]، [[دریای خزر]]، [[دریای سیاه]] و [[دریای آزوف]] آسیا را از [[اروپا]] جدا می‌نمایند، مرز بین آسیا و [[آفریقا]] [[کانال سوئز]] است و [[تنگه برینگ]] [[آمریکای شمالی]] را از این قاره جدا می‌سازد. آسیا در بین دو اقیانوس [[اقیانوس منجمد شمالی|منجمد شمالی]] و [[اقیانوس هند|هند]] قرار دارد.<ref name=Britannica>{{cite encyclopedia | title=Asia | url=http://www.britannica.com/eb/article-9110518/Asia | encyclopedia=eb.com, [[دانشنامه بریتانیکا|Encyclopædia Britannica]] | year=2006 | location=Chicago | publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.}}</ref><ref name="ReferenceA">{{cite book|title=National Geographic Atlas of the World|edition=7th|year=1999|location=Washington, DC|publisher=[[National Geographic Society|National Geographic]]|isbn=978-0-7922-7528-2}} "Europe" (pp. 68–9); "Asia" (pp. 90–1): "A commonly accepted division between Asia and Europe is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles."</ref>  بلندترین قلهٔ جهان [[اورست]] به ارتفاع ۸٬۸۴۸ متر و گودترین دریاچه‌ای دنیا [[آمور]] به عمق ۱٬۶۲۰ متر نیز در قاره آسیا قرار دارند.
 
کوه‌های [[اورال]]، [[دریای خزر]]، [[دریای سیاه]] و [[دریای آزوف]] آسیا را از [[اروپا]] جدا می‌نمایند، مرز بین آسیا و [[آفریقا]] [[کانال سوئز]] است و [[تنگه برینگ]] [[آمریکای شمالی]] را از این قاره جدا می‌سازد. آسیا در بین دو اقیانوس [[اقیانوس منجمد شمالی|منجمد شمالی]] و [[اقیانوس هند|هند]] قرار دارد.<ref name=Britannica>{{cite encyclopedia | title=Asia | url=http://www.britannica.com/eb/article-9110518/Asia | encyclopedia=eb.com, [[دانشنامه بریتانیکا|Encyclopædia Britannica]] | year=2006 | location=Chicago | publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.}}</ref><ref name="ReferenceA">{{cite book|title=National Geographic Atlas of the World|edition=7th|year=1999|location=Washington, DC|publisher=[[National Geographic Society|National Geographic]]|isbn=978-0-7922-7528-2}} "Europe" (pp. 68–9); "Asia" (pp. 90–1): "A commonly accepted division between Asia and Europe is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles."</ref>  بلندترین قلهٔ جهان [[اورست]] به ارتفاع ۸٬۸۴۸ متر و گودترین دریاچه‌ای دنیا [[آمور]] به عمق ۱٬۶۲۰ متر نیز در قاره آسیا قرار دارند.
  
سطر ۴۴: سطر ۸:
 
قاره آسیا در کنار اروپا می‌باشد.
 
قاره آسیا در کنار اروپا می‌باشد.
 
بیشتر جمعیت آسیا را چین وهند تشکیل می‌دهد. فلات‌های اسیا از غرب به شرق عبارت‌اند از آناتولی ایران تبت و مغولستان
 
بیشتر جمعیت آسیا را چین وهند تشکیل می‌دهد. فلات‌های اسیا از غرب به شرق عبارت‌اند از آناتولی ایران تبت و مغولستان
'''ناهمواریهای آسیا
 
۱ فلاتها:شامل فلاتهای بلند با ارتفاع زیاد و فلاتهای کم ارتفاع قدیمی
 
۲ سرزمینهای پهناور و پست جلگه‌ای در شمال و جنوب اسیا
 
۳ سرزمین‌های دارای کوه‌های آتش فشانی
 
 
=== نقشه ===
 
{{آسیا}}
 
{{-}}
 
 
 
== اطلاعات آماری ==
 
== اطلاعات آماری ==
 
مساحت: ۴۳، ۴ میلیون کیلومتر مربع (همراه جزایر).{{سخ}}
 
مساحت: ۴۳، ۴ میلیون کیلومتر مربع (همراه جزایر).{{سخ}}
سطر ۶۰: سطر ۱۵:
 
گودترین نقطه جهان: [[دریاچه مرده]] (بحرالمیت) به عمق ۲۰۰ متر پایینتر از سطح دریا.{{سخ}}گودترین نقطه جهان گودال«ماریانا»به عمق بیش از((۱۱هزارمتر))واقع دراقیانوس کبیرمیباشد که اختلاف بلندترین نقطه روی کره زمین (قله اورست) باگودترین نقطه زمین (گودال ماریانا) چیزی حدود((۲۰۰۰۰متر))است.
 
گودترین نقطه جهان: [[دریاچه مرده]] (بحرالمیت) به عمق ۲۰۰ متر پایینتر از سطح دریا.{{سخ}}گودترین نقطه جهان گودال«ماریانا»به عمق بیش از((۱۱هزارمتر))واقع دراقیانوس کبیرمیباشد که اختلاف بلندترین نقطه روی کره زمین (قله اورست) باگودترین نقطه زمین (گودال ماریانا) چیزی حدود((۲۰۰۰۰متر))است.
 
متراکم‌ترین نقطه زمین از نظر جمعیت جزیره جاوه در کشور اندونزی است.<ref>کتاب جغرافی سال دوم راهنمایی</ref>
 
متراکم‌ترین نقطه زمین از نظر جمعیت جزیره جاوه در کشور اندونزی است.<ref>کتاب جغرافی سال دوم راهنمایی</ref>
 
== فهرست کشورها ==
 
 
{| class="references-small sortable wikitable"
 
! style="line-height:95%; width:2em" class="unsortable" | [[پرچم]]
 
! style="line-height:95%; width:2em" class="unsortable" | [[آرم]]
 
! نام
 
! [[فهرست کشورها بر پایه جمعیت|جمعیت]]{{سخ}}
 
! [[فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری|مساحت]]{{سخ}}(کیلومتر مربع)
 
! [[پایتخت]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Azerbaijan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Azerbaijan.svg|20px]]
 
| [[آذربایجان]]
 
| style="text-align:right;"| ۹٬۴۹۳٬۶۰۰
 
| style="text-align:right;"| ۸۶٬۶۰۰
 
| [[باکو]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Jordan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat_of_arms_of_Jordan.svg|20px]]
 
| [[اردن]]
 
| style="text-align:right;"| ۶٬۵۰۸٬۸۸۷
 
| style="text-align:right;"| ۸۹٬۳۴۲
 
| [[امان]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Armenia}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of Armenia.svg|20px]]
 
| [[ارمنستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۲٬۹۷۰٬۴۹۵
 
| style="text-align:right;"| ۲۹٬۷۴۳
 
| [[ایروان]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Uzbekistan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of Arms of Uzbekistan.svg|20px]]
 
| [[ازبکستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۸٬۳۹۴٬۱۸۰
 
| style="text-align:right;"| ۴۴۷٬۴۰۰
 
| [[تاشکند]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Israel}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Israel.svg|20px]]
 
| [[اسرائیل]]
 
| style="text-align:right;"| ۷٬۵۹۰٬۷۵۸
 
| style="text-align:right;"| ۲۰٬۷۷۰
 
| [[اورشلیم]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Afghanistan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Afghanistan.svg|20px]]
 
| [[افغانستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۳۰٬۴۱۹٬۹۲۸
 
| style="text-align:right;"| ۶۴۷٬۵۰۰
 
| [[کابل]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|United Arab Emirates}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of the United Arab Emirates.svg|20px]]
 
| [[امارات متحده عربی]]
 
| style="text-align:right;"| ۵٬۳۱۴٬۳۱۷
 
| style="text-align:right;"| ۸۳٬۶۰۰
 
| [[ابوظبی]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Indonesia}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg|20px]]
 
| [[اندونزی]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۴۸٬۶۴۵٬۰۰۸
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۹۰۴٬۵۶۹
 
| [[جاکارتا]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Iran}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Iran.svg|20px]]
 
| [[ایران]]
 
| style="text-align:right;"| ۷۸٬۸۶۸٬۷۱۱
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۶۴۸٬۱۹۵
 
| [[تهران]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Bahrain}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Bahrain.svg|20px]]
 
| [[بحرین]]
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۲۴۸٬۳۴۸
 
| style="text-align:right;"| ۷۶۰
 
| [[منامه]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Burma}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:State seal of Myanmar.svg|20px]]
 
| [[برمه|برمه (میانمار)]]
 
| style="text-align:right;"| ۵۴٬۵۸۴٬۶۵۰
 
| style="text-align:right;"| ۶۷۶٬۵۷۸
 
| [[نایپیداو]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Brunei}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Brunei.svg|20px]]
 
| [[برونئی]]
 
| style="text-align:right;"| ۴۰۸٬۷۸۶
 
| style="text-align:right;"| ۵٬۷۶۵
 
| [[بندر سری بگاوان]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Bangladesh}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:National emblem of Bangladesh.svg|20px]]
 
| [[بنگلادش]]
 
| style="text-align:right;"| ۱۵۰٬۰۳۹٬۰۰۰
 
| style="text-align:right;"| ۱۴۷٬۵۷۰
 
| [[داکا]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Bhutan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem_of_Bhutan.svg|20px]]
 
| [[بوتان]]
 
| style="text-align:right;"| ۷۱۶٬۸۹۶
 
| style="text-align:right;"| ۳۸٬۳۹۴
 
| [[تیمفو]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Pakistan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:State emblem of Pakistan.svg|20px]]
 
|{{Hs|بییاکستان}} [[پاکستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۱۹۰٬۲۹۱٬۱۲۹
 
| style="text-align:right;"| ۷۹۶٬۰۹۵
 
| [[اسلام‌آباد]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Tajikistan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of Tajikistan.svg|20px]]
 
| [[تاجیکستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۷٬۷۶۸٬۳۸۵
 
| style="text-align:right;"| ۱۴۳٬۱۰۰
 
| [[شهر دوشنبه|دوشنبه]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Thailand}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Garuda Emblem of Thailand.svg|20px]]
 
| [[تایلند]]
 
| style="text-align:right;"| ۶۷٬۰۹۱٬۰۸۹
 
| style="text-align:right;"| ۵۱۳٬۱۲۰
 
| [[بانکوک]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Taiwan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Republic of China National Emblem.svg|20px]]
 
| [[تایوان]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۳٬۲۶۱٬۷۴۷
 
| style="text-align:right;"| ۳۶٬۱۹۳
 
| [[تایپه]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Turkmenistan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of Arms of Turkmenistan.svg|20px]]
 
| [[ترکمنستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۵٬۰۵۴٬۸۲۸
 
| style="text-align:right;"| ۴۸۸٬۱۰۰
 
| [[عشق‌آباد]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Turkey}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Türkiye arması.svg|20px]]
 
| [[ترکیه]]
 
| style="text-align:right;"| ۷۹٬۷۴۹٬۴۶۱
 
| style="text-align:right;"| ۷۸۳٬۵۶۲
 
| [[آنکارا]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|East Timor}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of East Timor.svg|20px]]
 
| [[تیمور شرقی]]
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۱۴۳٬۶۶۷
 
| style="text-align:right;"| ۱۴٬۸۷۴
 
| [[دیلی]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|China}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:National Emblem of the People's Republic of China.svg|20px]]
 
|{{Hs|جییون}} [[جمهوری خلق چین|چین]]
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۳۴۳٬۲۳۹٬۹۲۳
 
| style="text-align:right;"| ۹٬۵۹۶٬۹۶۱
 
|{{Hs|بییکن}} [[پکن]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Russia}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of Arms of the Russian Federation.svg|20px]]
 
| [[روسیه]]
 
| style="text-align:right;"| ۱۴۲٬۵۱۷٬۶۷۰
 
| style="text-align:right;"| ۱۷٬۰۹۸٬۲۴۲
 
| [[مسکو]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Japan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Imperial Seal of Japan.svg|20px]]
 
|{{Hs|زییابن}} [[ژاپن]]
 
| style="text-align:right;"| ۱۲۷٬۳۶۸٬۰۸۸
 
| style="text-align:right;"| ۳۷۷٬۹۱۵
 
| [[توکیو]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Sri Lanka}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Sri Lanka.svg|20px]]
 
| [[سری‌لانکا]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۱٬۴۸۱٬۳۳۴
 
| style="text-align:right;"| ۶۵٬۶۱۰
 
| [[کلمبو]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Singapore}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of Singapore (blazon).svg|20px]]
 
| [[سنگاپور]]
 
| style="text-align:right;"| ۵٬۳۵۳٬۴۹۴
 
| style="text-align:right;"| ۶۹۷
 
| [[سنگاپور]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Syria}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of Syria.svg|20px]]
 
| [[سوریه]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۲٬۵۳۰٬۷۴۶
 
| style="text-align:right;"| ۱۸۵٬۱۸۰
 
| [[دمشق]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Iraq}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms (emblem) of Iraq 2008.svg|20px]]
 
| [[عراق]]
 
| style="text-align:right;"| ۳۱٬۱۲۹٬۲۲۵
 
| style="text-align:right;"| ۴۳۸٬۳۱۷
 
| [[بغداد]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Saudi Arabia}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of Saudi Arabia.svg|20px]]
 
| [[عربستان سعودی]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۶٬۵۳۴٬۵۰۴
 
| style="text-align:right;"| ۲٬۱۴۹٬۶۹۰
 
| [[ریاض]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Oman}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:National emblem of Oman.svg|20px]]
 
| [[عمان]]
 
| style="text-align:right;"| ۳٬۰۹۰٬۱۵۰
 
| style="text-align:right;"| ۳۰۹٬۵۰۰
 
| [[مسقط]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Palestine}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Palestine COA (alternative).svg|20px]]
 
| [[سرزمین‌های فلسطینی‌نشین|فلسطین]]
 
| style="text-align:right;"| ۴٬۲۷۹٬۶۹۹
 
| style="text-align:right;"| ۶٬۲۲۰
 
| [[غزه]]/[[رام‌الله]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Philippines}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of Arms of the Philippines.svg|20px]]
 
| [[فیلیپین]]
 
| style="text-align:right;"| ۹۹٬۳۹۲٬۷۰۰
 
| style="text-align:right;"| ۳۰۰٬۰۰۰
 
| [[مانیل]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Cyprus}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of Arms of Cyprus.svg|20px]]
 
| [[قبرس]]
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۰۹۹٬۳۴۱
 
| style="text-align:right;"| ۹٬۲۵۱
 
| [[نیکوزیا]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Kyrgyzstan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:National emblem of Kyrgyzstan.svg|20px]]
 
| [[قرقیزستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۵٬۴۹۶٬۷۳۷
 
| style="text-align:right;"| ۱۹۹٬۹۵۱
 
| [[بیشکک]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Kazakhstan}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Kazakhstan.svg|20px]]
 
| [[قزاقستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۱۷٬۵۲۲٬۰۱۰
 
| style="text-align:right;"| ۲٬۷۲۴٬۹۰۰
 
| [[آستانه (قزاقستان)|آستانه]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Qatar}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Qatar.svg|20px]]
 
| [[قطر]]
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۹۵۱٬۵۹۱
 
| style="text-align:right;"| ۱۱٬۵۸۶
 
| [[دوحه]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Cambodia}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat_of_arms_of_Cambodia.svg|20px]]
 
|{{Hs|قییامبوج}} [[کامبوج]]
 
| style="text-align:right;"| ۱۴٬۹۵۲٬۶۶۵
 
| style="text-align:right;"| ۱۸۱٬۰۳۵
 
| [[پنوم‌پن]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|South Korea}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of South Korea.svg|20px]]
 
|{{Hs|قییره جنوبی}} [[کره جنوبی]]
 
| style="text-align:right;"| ۵۰٬۰۰۴٬۴۴۱
 
| style="text-align:right;"| ۱۰۰٬۲۱۰
 
| [[سئول]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|North Korea}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of North Korea.svg|20px]]
 
|{{Hs|قییره شمالی}} [[کره شمالی]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۴٬۵۸۹٬۱۲۲
 
| style="text-align:right;"| ۱۲۰٬۵۳۸
 
| [[پیونگ‌یانگ]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Kuwait}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat_of_arms_of_Kuwait.svg|20px]]
 
|{{Hs|قییویت}} [[کویت]]
 
| style="text-align:right;"| ۲٬۶۴۶٬۳۱۴
 
| style="text-align:right;"| ۱۷٬۸۱۸
 
|{{Hs|قییویت}} [[کویت (شهر)|کویت]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Georgia}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Greater coat of arms of Georgia.svg|20px]]
 
|{{Hs|قیییرجستان}} [[گرجستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۴٬۵۷۰٬۹۳۴
 
| style="text-align:right;"| ۶۹٬۷۰۰
 
| [[تفلیس]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Laos}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Laos.svg|20px]]
 
| [[لائوس]]
 
| style="text-align:right;"| ۶٬۵۸۶٬۲۶۶
 
| style="text-align:right;"| ۲۳۶٬۸۰۰
 
| [[وین‌تیان]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Lebanon}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat_of_arms_of_Lebanon.svg|20px]]
 
| [[لبنان]]
 
| style="text-align:right;"| ۴٬۱۴۰٬۲۸۹
 
| style="text-align:right;"| ۱۰٬۴۰۰
 
| [[بیروت]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Maldives}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat_of_arms_of_Maldives.svg|20px]]
 
| [[مالدیو]]
 
| style="text-align:right;"| ۳۹۴٬۴۵۱
 
| style="text-align:right;"| ۲۹۸
 
| [[ماله]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Malaysia}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of Malaysia.svg|20px]]
 
| [[مالزی]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۹٬۱۷۹٬۹۵۲
 
| style="text-align:right;"| ۳۲۹٬۸۴۷
 
| [[کوالالامپور]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Mongolia}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:State emblem of Mongolia.svg|20px]]
 
| [[مغولستان]]
 
| style="text-align:right;"| ۳٬۱۷۹٬۹۹۷
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۵۶۴٬۱۱۶
 
| [[اولان باتور]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Nepal}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of Nepal.svg|20px]]
 
| [[نپال]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۹٬۸۹۰٬۶۸۶
 
| style="text-align:right;"| ۱۴۷٬۱۸۱
 
|{{Hs|قییاتماندو}} [[کاتماندو]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Vietnam}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Coat of arms of Vietnam.svg|20px]]
 
|{{Hs|نییوتنام}} [[ویتنام]]
 
| style="text-align:right;"| ۹۱٬۵۱۹٬۲۸۹
 
| style="text-align:right;"| ۳۳۱٬۲۱۲
 
| [[هانوی]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|India}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of India.svg|20px]]
 
| [[هند]]
 
| style="text-align:right;"| ۱٬۲۰۵٬۰۷۳٬۶۱۲
 
| style="text-align:right;"| ۳٬۲۸۷٬۲۶۳
 
| [[دهلی نو]]
 
|-
 
| style="text-align:center;"| {{Flagicon|Yemen}}
 
| style="text-align:center;"| [[پرونده:Emblem of Yemen.svg|20px]]
 
| [[یمن]]
 
| style="text-align:right;"| ۲۴٬۷۷۱٬۸۰۹
 
| style="text-align:right;"| ۵۲۷٬۹۶۸
 
| [[صنعا]]
 
|}
 
 
== نقشه‌های تاریخی ==
 
 
<gallery>
 
Image:Asia 1300bc.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن سیزدهم پیش از میلاد
 
Image:Asia 323bc.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن سوم پیش از میلاد
 
Image:Asia 200bc.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن دوم پیش از میلاد
 
Image:Asia 100bc.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن یکم پیش از میلاد
 
Image:Asia 001ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن یکم
 
Image:Asia 200ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن دوم
 
Image:East-Hem 300ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن سوم
 
Image:Asia 400ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن چهارم
 
Image:Asia 500ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن پنجم
 
Image:Asia 565ad.jpg| نقشهٔ آسیا در سال ۵۶۵ میلادی
 
Image:Asia 600ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن ششم
 
Image:Asia 700ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن هفتم
 
Image:Asia 800ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن هشتم
 
Image:Asia 900ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن نهم
 
Image:Asia 1025ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن دهم
 
<!-- Missing image removed:Image:Asia 1100ad.jpg--> | نقشهٔ آسیا در قرن یازدهم
 
Image:Asia 1200ad.jpg| نقشهٔ آسیا در قرن دوازدهم
 
</gallery>
 
 
== جستارهای وابسته ==
 
[[b:ویکی‌سفر/آسیا|سفر به آسیا]]
 
  
 
== منابع ==
 
== منابع ==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
* {{یادکرد-ویکی
+
 
|پیوند = http://en.wikipedia.org/w/index.php?oldid=205771988
+
|عنوان = Asia
+
|زبان = انگلیسی
+
|بازیابی = ۱۵ آوریل ۲۰۰۸
+
}}
+
{{جعبه‌های گشتن
+
|title= جعبه‌های گشتن آسیا
+
|list1=
+
{{کشورهای آسیا}}
+
{{قاره‌های جهان}}
+
{{مناطق جهان}}
+
}}
+
{{ویکی‌سفر}}
+
{{ویکی‌انبار-رده|Asia}}
+
{{فیزیک زمین}}
+
 
[[رده:آسیا|آسیا]]
 
[[رده:آسیا|آسیا]]
 
[[رده:قاره‌ها]]
 
[[رده:قاره‌ها]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۱:۰۳

آسیاالگو:صدا پهناورترین و پرجمعیت ترین قاره کره زمین است. این قاره ۸٫۷٪ از مساحت سطح زمین و ۳۰٪ از مساحت خشکی‌های این سیاره را در بر می‌گیرد. ۶۰٪ جمعیت کره زمین نیز در این قاره زندگی می‌کنند.[۱] بزرگ‌ترین و پرشمارترین کشورهای جهان در این قاره‌اند. آسیا به همراه اروپا خشکی بزرگ اوراسیا را می‌سازند. این قاره از شمال به اقیانوس منجمد شمالی، از جنوب به اقیانوس هند، از شرق به اقیانوس آرام و از غرب به دریای مدیترانه و بخش میانی روسیه مرزبندی شده‌است.

جغرافیا[ویرایش]

کوه‌های اورال، دریای خزر، دریای سیاه و دریای آزوف آسیا را از اروپا جدا می‌نمایند، مرز بین آسیا و آفریقا کانال سوئز است و تنگه برینگ آمریکای شمالی را از این قاره جدا می‌سازد. آسیا در بین دو اقیانوس منجمد شمالی و هند قرار دارد.[۲][۳] بلندترین قلهٔ جهان اورست به ارتفاع ۸٬۸۴۸ متر و گودترین دریاچه‌ای دنیا آمور به عمق ۱٬۶۲۰ متر نیز در قاره آسیا قرار دارند.

۴٫۳ قاره آسیا را کوههای بلند و تپه‌ها تشکیل می‌دهند، بلندترین رشته‌کوه‌های این قاره عبارتند از هیمالیا، قراقروم، پامیر، تیانشان، هندوکش، قفقاز بزرگ، و آلتایی. هم‌چنین رشته‌کوه نسبتاً کوچک‌تری در این قاره واقع بوده که مهم‌ترین آنها را رشته‌کوه‌های تبت، ایران، ارمنستان، و آسیای صغیر تشکیل می‌دهند. قاره آسیا در کنار اروپا می‌باشد. بیشتر جمعیت آسیا را چین وهند تشکیل می‌دهد. فلات‌های اسیا از غرب به شرق عبارت‌اند از آناتولی ایران تبت و مغولستان

اطلاعات آماری[ویرایش]

مساحت: ۴۳، ۴ میلیون کیلومتر مربع (همراه جزایر).الگو:سخ تعداد کشورهای آسیا: ۴۹ کشور مستقل و همچنان مستعمره پرتغال و انگلیس نیز وجود دارند.الگو:سخ ارتفاع متوسط از سطح دریا: ۹۶۰ متر.الگو:سخ بلندترین نقطه: اورست ۸٬۸۴۸ متر.الگو:سخ گودترین نقطه جهان: دریاچه مرده (بحرالمیت) به عمق ۲۰۰ متر پایینتر از سطح دریا.الگو:سخگودترین نقطه جهان گودال«ماریانا»به عمق بیش از((۱۱هزارمتر))واقع دراقیانوس کبیرمیباشد که اختلاف بلندترین نقطه روی کره زمین (قله اورست) باگودترین نقطه زمین (گودال ماریانا) چیزی حدود((۲۰۰۰۰متر))است. متراکم‌ترین نقطه زمین از نظر جمعیت جزیره جاوه در کشور اندونزی است.[۴]

منابع[ویرایش]

الگو:پانویس
  1. الگو:Cite journal.
  2. الگو:Cite encyclopedia
  3. الگو:Cite book "Europe" (pp. 68–9); "Asia" (pp. 90–1): "A commonly accepted division between Asia and Europe is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles."
  4. کتاب جغرافی سال دوم راهنمایی