تناسخیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۳:۴۲ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)

پرش به: ناوبری، جستجو

رک: اهل تناسخ (از صوفیه). [۱]

هفتاد و سه ملت ایشان را همان اهل تناسخ دانسته است. [۲] این در حالی است که محمد ملطی شافعی در بیان فرقه های رافضه، فرقه ششم را اهل تناسخ دانسته [۳] و در ضمن بیان فرقه یازدهم ( جارودیه ) ایشان را بین غالیه و تناسخیه معرفی می کند. [۴] روشن است که تناسخیه در اینجا معنایی عام دارد و انتساب جارودیه به این عنوان، به واسطه آن است که محمد ملطی شافعی می گوید: «ایشان معتقد به انتقال روح از جسد انسان پست به جسد انسان دردمند هستند».[۵]

سید محسن امین، در اعیان الشیعة، این نام را به همراه نام های دیگر از احمد بن علی مقریزی به عنوان یکی از فرق شیعه نقل می کند و می نویسد: «خدا می داند که این اسامی را نشنیده ایم و در کتاب های شیعه ندیده ایم و این ها جز برای تشنیع و سست کردن شیعه، ساخته نشده است و این ها اسامی بدون مسمّی است و یک نفر از مورخین شیعه، آن ها را نقل نکرده است». [۶] زین العابدین شیروانی می نویسد: «ایشان چند فرقه اند. بعضی منکر حق تعالی بوده و عالم را قدیم می دانند. بعضی به توحید قائل بوده ولی منکر بهشت و دوزخ هستند و می گویند ارواح در همین عالم دور می زنند و بهشت و دوزخ خود را در این عالم مشاهده می کنند». [۷]

احمد بن علی مقریزی نیز در المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار در بیان فرقه های روافض از تناسخیه نام برده است. [۸]

پانویس

  1. التنبیه و الرد علی اهل الاهواء و البدع، محمد ملطی شافعی، ص23 / ریاض السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص303 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص354 / النقض، عبدالجلیل رازی، ص457 / هفتاد و سه ملت، ص30
  2. هفتاد و سه ملت، ص30
  3. التنبیه و الرد علی اهل الاهواء و البدع، محمد ملطی شافعی، ص22
  4. همان، ص23
  5. همان
  6. اعیان الشیعة، سید محسن امین، ج1، ص23
  7. ریاض السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص303
  8. المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص354